Μεταφερόμαστε νοερά στην Νεβάδα όπου δύο ομογενείς βουλευτές επιδιώκουν να επανεκλεγούν στις έδρες τους. Η μία είναι η Σέλεη Μπέρκλεη.
(Κείμενο τηλεοπτικού πορτραίτου)
Η Σέλεη Μπέρκλεη εκπροσωπεί στην Αμερικανική Βουλή την Πρώτη Εκλογική Περιφέρειας της Νεβάδα, το κοσμοπολίτικο Λας Βέγκας, που φημίζεται διεθνώς ως η πρωτεύουσα των τυχερών παιγνιδιών και της ψυχαγωγίας. Παρά το ότι το όνομά της κάθε άλλο παρά Ελληνικό είναι εν τούτοις οι ρίζες της Σέλεη Μπέρκλεη ξεκινούν από την Ελλάδα.
Την επισκέφθηκα στο Λας Βέγκας κι εκεί που διηγήθηκε την ιστορία της. Είπε μεταξύ άλλων στην Ελληνική Υπηρεσία της Φωνής της Αμερικής: «Η γιαγιά μου κι η οικογένεια της ήτανε μέλη της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Θεωρούσαν τους εαυτούς τους εβραίους Έλληνες. Η γιαγιά μου, τα επτά αδέλφια της και οι γονείς τους ήρθαν στην Αμερική στα χρόνια των Βαλκανικών πολέμων για να αποφύγουν τις εχθροπραξίες και τα όσα συνέβαιναν στην περιοχή».
Πρώτος σταθμός τους στον Νέο Κόσμο ήταν η Νέα Υόρκη, σε μια εργατική γειτονιά της οποίας γεννήθηκε η Σέλεη Μπέρκλεη λίγες δεκαετίες αργότερα. Από το φτωχικό Νεοϋορκέζο διαμέρισμα της Σάρα Τόρες, όπως ονομάζονταν η γιαγιάς της, η Σέλεη είδε για πρώτη φορά το φως του ήλιου. Και κοντά της πέρασε τα παιδικά της χρόνια.
Έμαθε πολλά από την Σάρα Τόρες. «Η γιαγιά μου διηγιόταν συχνά ιστορίες από το υπερατλαντικό ταξίδι τους. Τόσα άτομα που είχε η οικογένειά δεν μπορούσανε να είναι επιβάτες πρώτης θέσης. Ταξίδεψαν κατάστρωμα και δεν έβλεπαν την ώρα να φτάσουν. Νόμιζαν ότι στην Αμερική οι δρόμοι ήταν στρωμένοι με χρυσάφι. Την πρώτη φορά που κάποιος τους πρόσφερε ένα χοτ-ντογκ η γιαγιά μου δεν πίστευε πως είναι φαγώσιμο γιατί δεν είχε ξαναδεί τέτοιο φαί στην Ελλάδα. Πάντα εκθείαζε τα θαύματα της Αμερικής αλλά ποτέ δεν ξέχασε την ιδιαίτερη πατρίδα της, την Θεσσαλονίκη».
Η Ελλάδα ήτανε στην καρδιά κι άλλων προγόνων της Σέλεη Μπέρκλεη από τον 15ο αιώνα που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη ως εξόριστοι από την Ισπανία. Η προγιαγιά της, η Ραχήλ Τόρες, που γεννήθηκε στη νύμφη του Θερμαϊκού, θυμόταν πάντα νοσταλγικά την περίοδο που έζησε εκεί.
Η Ραχήλ Τόρες έκανε τόσο παραστατικές περιγραφές της ζωής στην Θεσσαλονίκη, που όταν η βουλευτής από την Νεβάδα πήγε πριν λίγα χρόνια εκεί, κατάφερε κι εντόπισε τον δρόμο του οικογενειακού σπιτιού της. Και από μια γωνιά του δρόμου εκείνου η Σέλεη Μπέρκλεη μάζεψε σε ένα βάζο χώμα και το έφερε στο Λας Βέγκας, όπου δύο μήνες αργότερα πέθανε η μητέρα της.
«Έριξα στον τάφο της μητέρας μου λίγο χώμα από τα Ιεροσόλυμα και το χώμα από την Θεσσαλονίκη. Έτσι επανασυνδέθηκε με τις ρίζες της».
Η Σέλεη Μπέρκλεη υποστηρίζεται από πολλές ανομοιογενείς ομάδες πολιτών όπως ισπανόφωνους και αφροαμερικανούς. Επίσης η δυναμική Ελληνοαμερικανική κοινότητα, όχι μόνο στο Λας Βέγκας αλλά και σε πανεθνικό επίπεδο, την έχει αγκαλιάσει σαν καθαρά δικό της βλαστάρι. Η ίδια πάντα τονίζει ότι είναι περήφανη για τις εθνικές και πολιτιστικές καταβολές της.
«Έχω όλα τα συστατικά που χαρακτηρίζουν τους εβραίους κι όλα τα στοιχεία που συνθέτουν τους Έλληνες. Μέσα μου έχουνε γίνει ένα και το αυτό. Είμαστε δεμένοι με την οικογένεια και φροντίζουμε για κάθε μέλος της. Λατρεύουμε την πατρίδα, την δημοκρατία και την ελευθερία. Όλες αυτές τις αρχές μου τις έχουν χαρίσει από κοινού η εβραϊκή και η Ελληνική κληρονομιά μου».
Ομογενείς στο Λας Βέγκας εκτιμούν την Σέλεη Μπέρκλεη όχι μόνον επειδή συμμετέχει σε εκδηλώσεις τους αλλά και γιατί η Σέλεη Μπέρκλεη είναι δραστήριο μέλος της ομάδας προώθησης Ελληνικών υποθέσεων στο Αμερικανικό Κογκρέσο. Όπως η ίδια λέει: «Έχουμε κοινές αξίες. Πιστεύω ότι τα Τουρκικά στρατεύματα πρέπει να φύγουν από την Κύπρο. Αντιμετωπίζω πολλά σχετικά θέματα από τότε που έγινα μέλος της κοινοβουλευτικής ομάδας προώθησης Ελληνικών υποθέσεων και συνεργάζομαι στενά με άλλους Ελληνοαμερικανούς νομοθέτες, όπως οι κύριοι Μπιλιράκης, Σαρμπάνης και Σπέης που είναι εξαίρετοι άνθρωποι».
Λέγεται πως το μόνο σίγουρο στοίχημα στο Λας Βέγκας σήμερα είναι ότι η Σέλεη Μπέρκλευ θα επανεκλεγεί.
(Τέλος τηλεοπτικού πορτραίτου)
Η Σέλεη Μπέρκλεη δεν είχε κανένα απολύτως πρόβλημα να επανεκλεγεί. Πήρε πάνω από το 60 τοις εκατό των ψήφων.
Πως τα πήγε όμως στην δική της προσπάθεια για επανεκλογή η άλλη ομογενής βουλευτής της Νεβάδα, η Ντίνα Τάιτους, που πριν πολλά χρόνια ήταν παράνυμφος της Σέλεη;
(Κείμενο τηλεοπτικού πορτραίτου)
Η Ντίνα Τάϊτους επιδιώκει να επανεκλεγεί στην Αμερικανική Βουλή ως εκπρόσωπος της 3ης Εκλογικής Περιφέρειας της Νεβάδα, που περικλείει το Βόρειο Λας Βέγκας, προάστια της φανταχτερής αυτής μεγαλούπολης και μερικές πολίχνες σπαρμένες τριγύρω της. Ο αντίπαλός της πιστεύει ότι φέτος πνέει ένας φιλο-ρεπουμπλικανικός άνεμος που θα τον βοηθήσει να την εκτοπίσει. Αλλά η Δημοκρατική Ντίνα δεν αποθαρρύνεται από τις επιθέσεις του γιατί πιστεύει πως οι δικές της ιδέες είναι οι καλύτερες για την πολιτεία της και για την Αμερική. Τις προωθεί με γνήσια Ελληνικό πάθος.
Σε εκτενή συνέντευξη που παραχώρησε για την Ελληνική Υπηρεσία της Φωνής της Αμερικής και τους σταθμούς που συνεργάζονται μαζί της η Ντίνα Τάιτους μου είπε: «Το πλήρες όνομά μου είναι Κωνσταντίνα. Μου το δώσανε προς τιμήν του παππού μου, Αρθούρου Κωνσταντίνου Καθώνη, που ήρθε στην Αμερική από την Ελλάδα στις αρχές του περασμένου αιώνα. Ήτανε από την Αθήνα αλλά το οικογενειακό σπίτι βρίσκονταν στα Τρίκαλα. Μετανάστευσε με την ελπίδα να βρει εδώ μια καλύτερη ζωή. Κι επειδή ήρθε μέσω του Έλλις Άϊλαντ, όταν γίνονταν η αναπαλαίωση του κέντρου αυτού διεκπεραίωσης μεταναστών, αγόρασα ένα τούβλο που χρησιμοποιήθηκε στο κτίσμα με το όνομά του για να τον τιμήσω».
Όπως πολλοί Έλληνες στην Αμερική έτσι και ο παππούς της Ντίνας Τάϊτους έγινε εστιάτορας. Άνοιξε μαγαζιά σε διάφορες κωμοπόλεις του Αμερικανικού Νότου. Η ίδια θυμάται: «Σε εκείνα τα μέρη δεν έμεναν τότε πολλοί Έλληνες. Εμείς οι λίγοι που ήμασταν εκεί συσπειρωθήκαμε. Ήτανε χρόνια που γίνονταν διακρίσεις στον Νότο. Αλλά τα μέλη της κοινότητας μας ήταν ενωμένα και τις ξεπέρασαν. Δεν είχαμε εκκλησία στην κωμόπολη που μεγάλωσα, ούτε Ελληνικό σχολείο και πηγαίναμε στο Τζάκσονβιλ, κάπου 200 χιλιόμετρα δρόμο, για να προμηθευτούμε φέτα κι ελιές Καλαμάτας».
Όταν ενηλικιώθηκε η Ντίνα αντιλήφθηκε πόσο μεγάλη ήταν η συμβολή του μετανάστη παππού της στην διαμόρφωση του χαρακτήρα της. Με υπερηφάνεια μας δήλωσε: «Η Ελληνική καταγωγή μου έχει επιδράσει βαθειά στην ζωή μου. Πριν μπω στην πολιτική δίδασκα πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο και μίλαγα στους φοιτητές για ελευθερία, δικαιοσύνη και δημοκρατία, αρχές πού πήραμε από την αρχαία Ελλάδα. Επίσης σαν μέλος της πολιτειακής Βουλής (πριν την ανάδειξή της στην Αμερικανική Βουλή) έχω δουλέψει σε θέματα που αφορούν παιδιά, αναπήρους, υπερήλικες και άλλα άτομα που δεν έχουν φωνή. Κι αυτό το έχω πάρει από τον παππού μου. Από τον ίδιο έμαθα ακόμα την αξία της οικογένειας, την ανάγκη να κάνουμε πάντα το σωστό και να βοηθάμε γενναιόδωρα όποιον χτυπά την πόρτα μας. Όποτε κάνω κάτι καλό ακούω τον παππού μου να μιλά στην ψυχή μου».
Η Ντίνα Τάϊτους έχει επισκεφθεί την Ελλάδα πολλές φορές, μερικές για να δει συγγενείς, άλλες για τουρισμό, άλλες για μελέτη και την τελευταία φορά, το καλοκαίρι του 2009, ως εκπρόσωπος του Προέδρου Ομπάμα στα εγκαίνια του νέου Μουσείου της Ακροπόλεως.
Μας είπε: «Μου αρέσουν τα όμορφα νησιά της Ελλάδας, οι παραλίες της και τα ιστορικά μνημεία της. Αγαπώ επίσης την κουζίνα της και την μουσική της. Επιστρέφω πάντα στην Αμερική με την υπενθύμιση του πόσο υπέροχο είναι να είσαι Έλληνας».
Εκτός από την Ελληνοαμερικανική κοινότητα την εκλογή της Ντίνας Τάϊτους υποστηρίζουν και πολλές άλλες ομάδες ψηφοφόρων για διαφορετικούς η κάθε μια λόγους. Μερικές από τις ομάδες αυτές συγκεντρώθηκαν σε πάρκο του Λας Βέγκας τις παραμονές των εκλογών για να παρακολουθήσουν από μεγάλες οθόνες μια τηλεμαχία της Ντίνας Τάϊτους με τον ρεπουμπλικανό αντίπαλό της. Εκεί μιλήσαμε και με δύο από τους οπαδούς της, την Βάλερι Σμίθ και τον Ρότζερ Χάρισον. Η Βάλερι την συμπαθεί γιατι η Ντίνα υποστηρίζει τις γυναίκες βετεράνους πολέμου και ο Χάρισον γιατι πιστεύει πως η ελληνοαμερικανίδα υποψήφια έχει καλύτερο πρόγραμμα για όσους ανησυχούν για την πορεία της οικονομίας στην 3η Περιφέρεια.
Άλλοι συμπολίτες της Ντίνας την παινεύουν για το στήριγμα που παρέχει με την φωνή της σε παιδιά, αναπήρους, υπερήλικες και άλλους που ζουν στην αφάνεια του Λας Βέγκας πίσω από τα πολυτελή καζίνο και την φαντασμαγορία της πόλης.
(Τέλος τηλεοπτικού πορτραίτου)
Η Ντίνα Τάιτους έκανε έναν ηρωικό αγώνα αλλά τελικά υπέκυψε. Ο αντίπαλός της κέρδισε την αναμέτρηση με λιγότερο κι από ένα τοις εκατό των ψήφων.
Μια άλλη σημαντική για την ομογένεια εκλογική μάχη δόθηκε στην Μασαχουσέτη από την βουλευτή Νίκη Τσόνγκα.
(Κείμενο τηλεοπτικού ρεπορτάζ)
Η Νίκη Τσόνγκα εκπροσωπεί στη Βουλή την 5η εκλογική περιφέρεια της Μασαχουσέτης από τον Οκτώβρη 2007, μετά την νίκη της σε έκτακτες εκλογές για το υπόλοιπο της θητείας ενός άλλου βουλευτή που παραιτήθηκε.
Είχε τότε διακηρύξει: «Πηγαίνω να σας εκπροσωπήσω στη Ουάσιγκτον ως η πρώτη γυναίκα βουλευτής από την Μασαχουσέτη στα τελευταία 25 χρόνια».
Σαν πρωτότοκος κόρη στρατιωτικού, η Νίκη μεγάλωσε σε αεροπορικές βάσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ιαπωνία, όπου υπηρέτησε ο πατέρας της.
Η δολοφονία του Προέδρου Τζων Κένεντυ, τον Νοέμβρη 1963, ήταν η μια από τις πιο τραυματικές εμπειρίες των παιδικών της χρόνων. Η Νίκη πήγαινε τότε σε γυμνάσιο στην χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου και θυμάται ακόμα πως όλοι τριγύρω της είχαν συγκλονιστεί όσο κι εκείνη από τη θλιβερή είδηση. Αλλά μαζί με τον Αμερικανικό λαό οι πάντες στον κόσμο έκλαψαν εκείνη την ημέρα γιατί, όπως λέει, η απώλεια ήταν πολύ μεγάλη για όλους.
Το 1967, όταν ο πατέρας της αποσπάστηκε στο Πεντάγωνο, έξω από τη Ουάσιγκτον, η Νίκη γνώρισε τον μέλλοντα σύζυγό της, τον Πωλ Τσόνγκα που δούλευε στο γραφείο του τότε βουλευτή από την 5η εκλογική περιφέρεια της Μασαχουσέτης. Η Νίκη έγινε ο πιο θερμός υποστηρικτής του Πωλ στις επιτυχημένες εκστρατείες του για την Βουλή το 1975 και για την Γερουσία το 1978. Ήτανε επίσης στο πλευρό του όταν ο Πωλ αποφάσισε να διεκδικήσει τον Λευκό Οίκο.
Ολόκληρη η ομογένεια είχε κυριευτεί από υπερηφάνεια την μέρα που ο Πως Τσόνγκας έκανε την ιστορική αυτή ανακοίνωση: «Σας αναγγέλλω σήμερα την υποψηφιότητά μου για την Προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών».
Η Νίκη παρέμεινε στο πλευρό του αγαπημένου της συζύγου κι όταν ο Πωλ αποσύρθηκε από την εκλογική κούρσα για να δώσει την πιο σκληρή μάχη της ζωής του, την μάχη ενάντια στον καρκίνο την οποία τελικά έχασε το 1997.
Η επιστροφή της Νίκης Τσόνγκα στο Κογκρέσο δέκα χρόνια αργότερα για να συνεχίσει το έργο του δημοφιλούς γερουσιαστή συζύγου της χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από μια μεγάλη μερίδα της νομοθετικής εξουσίας.
Ήμασταν παρόντες στο Κογκρέσο κατά την ορκωμοσία της. Η Πρόεδρος της Βουλής Νάνσι Πελόσι την ρώτησε: «Υπόσχεστε να τηρήσετε πιστά τα καθήκοντα του αξιώματος που αναλαμβάνετε;» κι όταν η Νίκη με το δεξί της χέρι σηκωμένο απάντησε «Υπόσχομαι», της ειπώθηκε «Συγχαρητήρια, από αυτή τη στιγμή είστε μέλος του 110ου Κογκρέσου».
Η Νίκη Τσόνγκα, αν και δεν είναι Ελληνικής καταγωγής, εν τούτοις συνδέθηκε με την Ελληνική κουλτούρα μέσω του αξέχαστου συζύγου της, ο οποίος ήταν περήφανος για την κληρονομιά του. Η Νίκη μάλιστα ήτανε ένας από τους ομιλητές στην εκδήλωση που έγινε στο Κογκρέσο, στις 25 Μαρτίου 2008 για να γιορταστεί η επέτειος της Ελληνικής παλιγγενεσίας.
Σε εκείνη την εκδήλωση η Βουλευτής από την Μασαχουσέτη είπε μεταξύ άλλων: «Πήγα στην Αθήνα πρόσφατα, για πρώτη φορά ύστερα από μια 25ετία. Με εντυπωσίασε η πρόοδος που έχει γίνει σε επενδύσεις και σε έργα υποδομής λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Χάρηκα επίσης που η Ελλάδα διαδραματίζει πραγματικά ηγετικό ρόλο στην περιοχή. Εμείς στις Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να στηρίξουμε το έργο της. Θα συμβάλω προς την κατεύθυνση αυτή και σας διαβεβαιώνω πως δεν θα αφήσω να περάσει άλλο ένα τέταρτο αιώνα για να επισκεφθώ και πάλιν την Ελλάδα».
Η εκλογική περιφέρεια της Νίκης Τσόνγκα περιλαμβάνει την άλλοτε μεγάλη βιομηχανική πόλη Λόουελ, όπου γεννήθηκε ο Πωλ και στη μνήμη του οποίου έχει χτιστεί ένα αθλητικό κέντρο.
Στα τελευταία 35 χρόνια το Λόουελ έχει γίνει η έδρα της Νίκης Τσόνγκα που φιλοδοξεί να αναζωογονήσει την πόλη και να της δώσει καινούργια πνοή.
(Τέλος τηλεοπτικού πορτραίτου)
Η Νίκη Τσόνγκα απέκρουσε αποτελεσματικά τις απειλές του αντιπάλου της και κέρδισε επανεκλογή με αναλογία ψήφων 55 έναντι 42%.
(Δείτε την συνέχεια του ρεπορτάζ στο «Υποψήφιοι που τίμησαν την ομογένεια – Μέρος 4ο »)
