Του Al Pessin/ (Επιμέλεια): Δημήτρης Μανής
Οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που πραγματοποιούνται τις τελευταίες ημέρες στην Τουρκία ξεκίνησαν από τις προσπάθεια ορισμένων πολιτών να αντισταθούν στο σχέδιο ανάπλασης ενός πάρκου στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, ωστόσο αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι διαδηλώσεις πλέον εκφράζουν την δυσαρέσκεια των πολιτών και σε άλλα ζητήματα στο εσωτερικό της χώρας, όπως για παράδειγμα, την οργή τους για την συμπεριφορά του κυβερνώντος κόμματος απέναντι σε μεγάλες ομάδες του πληθυσμού που δεν συμφωνούν με την πολιτική που εφαρμόζει.
«Ο πραγματικός στόχος των ατόμων που συμμετέχουν στις διαδηλώσεις» υποστηρίζει η Γκιούλ Μπερνά Οζκάν, καθηγήτρια στο Royal Holloway University του Λονδίνου, «είναι να στείλουν ένα μήνυμα στην κυβέρνηση ότι έχουν φτάσει στα όρια τους».
Οι τούρκοι πολίτες, οι οποίοι είναι υποστηρικτές του κοσμικού κράτους είναι οργισμένοι και αισθάνονται αβοήθητοι επισημαίνει η κ. Οζκάν και προσθέτει ότι «Το σημαντικό είναι πως το κυβερνών κόμμα έχασε μια μεγάλη ευκαιρία. Θα μπορούσε να έχει αποδείξει στους επικριτές του, τόσο στην Τουρκία όσο και στο εξωτερικό, ότι σέβεται τους δημοκρατικούς θεσμούς και ότι η δημοκρατία και το Ισλάμ μπορούν να συνυπάρξουν».
Η κυβερνούσα ισλαμοκεντρική πολιτική παράταξη του Πρωθυπουργού Ερντογάν, βρίσκεται στην εξουσία τα τελευταία 10 χρόνια, ενώ στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση επικράτησε των αντιπάλων της συγκεντρώνοντας ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, που είναι πολύ μεγάλο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Για το λόγο αυτό η κατοικία του Πρωθυπουργού της Τουρκίας βρίσκεται υπό πολιορκία από τους διαδηλωτές που είναι εξοργισμένοι, μεταξύ άλλων, με τους περιορισμούς στην κατανάλωση και εμπορία αλκοολούχων ποτών, την απαγόρευση σε ζευγάρια να φιλιούνται δημοσίως καθώς επίσης τις παρεμβάσεις στην ελευθερία του Τύπου.
Ο Μπιλ Παρκ, καθηγητής στο King’s College του Λονδίνου, τονίζει ότι «Αυτό που συμβαίνει στην Τουρκία είναι ότι μια μερίδα πολιτών, που αυτοαποκαλούνται “το άλλο 50%” γιατί εκπροσωπούν το 50% του πληθυσμού που δεν ψήφισε τον κ. Ερντογάν, εκφράζουν τώρα την έντονη δυσαρέσκεια τους».
Η δυσαρέσκεια αυτή είναι αποτέλεσμα της ανησυχίας των πολιτών για ενδεχόμενη στροφή της χώρας προς τον ισλαμισμό καθώς επίσης για αυτό που οι αναλυτές περιγράφουν ως «έλλειψη ενδιαφέροντος» από την πλευρά της κυβέρνησης για τους πολίτες της χώρας που θέλουν να διατηρηθεί ο κοσμικός χαρακτήρας.
Ο Πρωθυπουργός Ερντογάν «έριξε λάδι στη φωτιά» την Δευτέρα, όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα, καθώς πριν αναχωρήσει για την περιοδεία που πραγματοποιεί στη βόρεια Αφρική, χαρακτήρισε τους διαδηλωτές «αφελής» και «συναισθηματικούς» που καθοδηγούνται από «εξτρεμιστικά στοιχεία».
Ο ίδιος εκτίμησε ότι οι διαδηλώσεις θα έχουν ατονήσει μέχρις ότου επιστρέψει από το ταξίδι αυτό.
«Δεν πρόκειται για διαμάχη που αφορά την ψυχή της Τουρκίας» επισημαίνει ο καθηγητής Παρκ «αλλά για το γεγονός ότι η χώρα έχει δύο ψυχές που συναγωνίζονται μεταξύ τους και αυτή είναι μια πραγματική πρόκληση».
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι υπάρχει μια παράδοση έντονων αντιδράσεων της αντιπολίτευσης στην Τουρκία ανεξάρτητα με το ποιος είναι στην εξουσία. Το γεγονός είναι όμως, ότι οι συνεχιζόμενες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας δεν θα βοηθήσουν τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις στις οποίες επιθυμεί να προχωρήσει ο κ. Ερντογάν, ούτε στις προσπάθειες της Τουρκίας να ενταχθεί στην ΕΕ. Σύμφωνα με τον καθηγητή Παρκ η καλύτερη λύση για την Τουρκία θα είναι οι άνθρωποι που βρίσκονται στο περιβάλλον του κ. Ερντογάν να τον πείσουν να γίνει πιο διαλλακτικός και να λάβει υπόψη του τις ανησυχίες των πολιτικών αντιπάλων του.
Οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που πραγματοποιούνται τις τελευταίες ημέρες στην Τουρκία ξεκίνησαν από τις προσπάθεια ορισμένων πολιτών να αντισταθούν στο σχέδιο ανάπλασης ενός πάρκου στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, ωστόσο αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι διαδηλώσεις πλέον εκφράζουν την δυσαρέσκεια των πολιτών και σε άλλα ζητήματα στο εσωτερικό της χώρας, όπως για παράδειγμα, την οργή τους για την συμπεριφορά του κυβερνώντος κόμματος απέναντι σε μεγάλες ομάδες του πληθυσμού που δεν συμφωνούν με την πολιτική που εφαρμόζει.
«Ο πραγματικός στόχος των ατόμων που συμμετέχουν στις διαδηλώσεις» υποστηρίζει η Γκιούλ Μπερνά Οζκάν, καθηγήτρια στο Royal Holloway University του Λονδίνου, «είναι να στείλουν ένα μήνυμα στην κυβέρνηση ότι έχουν φτάσει στα όρια τους».
Οι τούρκοι πολίτες, οι οποίοι είναι υποστηρικτές του κοσμικού κράτους είναι οργισμένοι και αισθάνονται αβοήθητοι επισημαίνει η κ. Οζκάν και προσθέτει ότι «Το σημαντικό είναι πως το κυβερνών κόμμα έχασε μια μεγάλη ευκαιρία. Θα μπορούσε να έχει αποδείξει στους επικριτές του, τόσο στην Τουρκία όσο και στο εξωτερικό, ότι σέβεται τους δημοκρατικούς θεσμούς και ότι η δημοκρατία και το Ισλάμ μπορούν να συνυπάρξουν».
Η κυβερνούσα ισλαμοκεντρική πολιτική παράταξη του Πρωθυπουργού Ερντογάν, βρίσκεται στην εξουσία τα τελευταία 10 χρόνια, ενώ στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση επικράτησε των αντιπάλων της συγκεντρώνοντας ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, που είναι πολύ μεγάλο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Για το λόγο αυτό η κατοικία του Πρωθυπουργού της Τουρκίας βρίσκεται υπό πολιορκία από τους διαδηλωτές που είναι εξοργισμένοι, μεταξύ άλλων, με τους περιορισμούς στην κατανάλωση και εμπορία αλκοολούχων ποτών, την απαγόρευση σε ζευγάρια να φιλιούνται δημοσίως καθώς επίσης τις παρεμβάσεις στην ελευθερία του Τύπου.
Ο Μπιλ Παρκ, καθηγητής στο King’s College του Λονδίνου, τονίζει ότι «Αυτό που συμβαίνει στην Τουρκία είναι ότι μια μερίδα πολιτών, που αυτοαποκαλούνται “το άλλο 50%” γιατί εκπροσωπούν το 50% του πληθυσμού που δεν ψήφισε τον κ. Ερντογάν, εκφράζουν τώρα την έντονη δυσαρέσκεια τους».
Η δυσαρέσκεια αυτή είναι αποτέλεσμα της ανησυχίας των πολιτών για ενδεχόμενη στροφή της χώρας προς τον ισλαμισμό καθώς επίσης για αυτό που οι αναλυτές περιγράφουν ως «έλλειψη ενδιαφέροντος» από την πλευρά της κυβέρνησης για τους πολίτες της χώρας που θέλουν να διατηρηθεί ο κοσμικός χαρακτήρας.
Ο Πρωθυπουργός Ερντογάν «έριξε λάδι στη φωτιά» την Δευτέρα, όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα, καθώς πριν αναχωρήσει για την περιοδεία που πραγματοποιεί στη βόρεια Αφρική, χαρακτήρισε τους διαδηλωτές «αφελής» και «συναισθηματικούς» που καθοδηγούνται από «εξτρεμιστικά στοιχεία».
Ο ίδιος εκτίμησε ότι οι διαδηλώσεις θα έχουν ατονήσει μέχρις ότου επιστρέψει από το ταξίδι αυτό.
«Δεν πρόκειται για διαμάχη που αφορά την ψυχή της Τουρκίας» επισημαίνει ο καθηγητής Παρκ «αλλά για το γεγονός ότι η χώρα έχει δύο ψυχές που συναγωνίζονται μεταξύ τους και αυτή είναι μια πραγματική πρόκληση».
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι υπάρχει μια παράδοση έντονων αντιδράσεων της αντιπολίτευσης στην Τουρκία ανεξάρτητα με το ποιος είναι στην εξουσία. Το γεγονός είναι όμως, ότι οι συνεχιζόμενες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας δεν θα βοηθήσουν τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις στις οποίες επιθυμεί να προχωρήσει ο κ. Ερντογάν, ούτε στις προσπάθειες της Τουρκίας να ενταχθεί στην ΕΕ. Σύμφωνα με τον καθηγητή Παρκ η καλύτερη λύση για την Τουρκία θα είναι οι άνθρωποι που βρίσκονται στο περιβάλλον του κ. Ερντογάν να τον πείσουν να γίνει πιο διαλλακτικός και να λάβει υπόψη του τις ανησυχίες των πολιτικών αντιπάλων του.
