Η Νέα Υόρκη, που δέχτηκε το πιο μεγάλο χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου, από αρκετές απόψεις δεν έχει αλλάξει.
Η περίφημη Πλατεία Τάϊμς εξακολουθεί να κατακλύζεται από κόσμο και αυτοκίνητα. Η Πέμπτη Λεωφόρος παραμένει επιβλητική και το Άγαλμα της Ελευθερίας συνεχίζει να υποδέχεται τους επισκέπτες στο λιμάνι της πόλης.
Αλλά το Σημείο Μηδέν, το κενό στον χώρο που ορθώνονταν οι δίδυμοι πύργοι του Κέντρου Παγκοσμίου Εμπορίου είναι μια συνεχής υπενθύμιση του τι άλλαξε.
Κάτι άλλο που λείπει είναι το ελληνορθόδοξο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, το οποίο βρίσκονταν δίπλα ακριβώς στους δίδυμους πύργους που παρασύρθηκε και γκρεμίστηκε κι αυτό μαζί τους. Ο ιερατικός προϊστάμενος του Αγίου Νικολάου ο πατέρας Ιωάννης Ρώμας για πολλά χρόνια έκτοτε περνούσε κάθε μέρα από το Σημείο Μηδέν και έκανε την προσευχή του στον Άγιο.
Πάτερ Ρώμας: «Ο Άγιος Νικόλαος ήταν εδώ μέχρι την 11η Σεπτεμβρίου. Είμαι ιερατικός προϊστάμενος από το 1972 που είμαστε εδώ. Τον Άγιο Νικόλαο τον έκτισε μία ομάδα ελλήνων που ήρθαν από την Ελλάδα, χωρίς να μιλούν τη γλώσσα, χωρίς χρήματα, αλλά είχανε την πίστη τους. Κοιμόντουσαν σε ένα δωμάτιο 12 άνθρωποι για να μαζεύουν χρήματα να κτίσουν το Άγιο Νικόλαο. Το 1916 αγόρασαν τον Άγιο Νικόλαο για 25.000 δολάρια».
Γ. Μπίστης: «Ο Άγιος Νικόλαος κτίστηκε με πολλές θυσίες με πολύ αγώνα και τελικά καταστράφηκε στις 11 Σεπτεμβρίου παρασυρόμενο από τους Δίδυμους Πύργους του Διεθνούς Κέντρου Εμπορίου».
Πάτερ Ρώμας: «Πολλές θυσίες, αγώνες, αλλά περισσότερο η αγάπη που είχαν τότε, οι παλαιοί. Ήταν 11 Σεπτεμβρίου όταν καταστράφηκε. Ήρθα εδώ να δω το Άγιο Νικόλαό, αλλά ήταν 15 πόδια ψηλά σίδερα. Ο δεύτερος πύργος έπεσε πάνω από τον Άγιο και δεν έμεινε τίποτα, ούτε πόρτες, ούτε παράθυρα. Τότε γονάτισα κάτω, πραγματικά συγκινήθηκα, άρχισα να κλαίω και υποσχεθήκαμε Άγιε Νικόλαε θα σε ξανακτίσουμε πάλι δω, στο ίδιο μέρος, διότι το θέλει ο κόσμος. Αλλά όταν κοίταξα γύρω στα μεγάλα κτίρια, τόσος κόσμος που πήγε να βγάλει το μεροκάματο και δεν πήγε κανένας στο σπίτι τους».
Ανάμεσα στις οικογένειες που είχαν βοηθήσει στην ανέγερση του Αγίου Νικολάου ήταν και εκείνη τη Όλγας Παυλάκου. Η Όλγα βαφτίστηκε στον ναό αυτό και τα τελευταία χρόνια ήταν ταμίας του. Από τα συντρίμμια της εκκλησίας η Όλγα και άλλοι ενορίτες περιμάζεψαν ορισμένα κειμήλια.
Ο. Παυλάκου: «Βρήκαμε μία εικόνα του Αγίου Ζακύνθου, βρήκαμε βιβλία, καντήλια και την καμπάνα».
Γ. Μπίστης: «Τα αντικείμενα αυτά τα εκθέτετε, που βρίσκονται αυτά τα αντικείμενα»;
Ο. Παυλάκου: «Τώρα τα αντικείμενα αυτά βρίσκονται στην Αρχιεπισκοπή μέχρι να ξανακτιστεί η εκκλησία».
Γ. Μπίστης: «Οπότε κάποια μέρα θα τα ξαναφέρουμε, όταν με το καλό θα έχει ξανακτιστεί ο Άγιος Νικόλαος».
Ο. Παυλάκου: «Ναι, περιμένουμε αυτή την ημέρα».
Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της εκκλησία του Αγίου Νικολάου είναι ο Γιάννης Πιτσικάδης που επίσης δυσκολεύεται ακόμα να πιστέψει πως έχασε τόσους γνωστούς την 11η Σεπτεμβρίου.
Γ. Πιτσικάδης: «Είναι πολύ δύσκολη μέρα για μας. Έχουν περάσει τρία χρόνια, αλλά είναι σα να ήταν χθες, ακόμα κλαίμε για αυτούς που έχουν πεθάνει. Θα μπορούσε να ήταν χειρότερα αλλά χάσαμε πάρα πολλά άτομα αυτή τη ημέρα».
Γ. Μπίστης: Ήταν τουλάχιστον 30 άτομα από ελληνικές οικογένειες και πολλοί από αυτούς ήταν και μέλη της εκκλησίας.
Γ. Πιτσικάδης: «Ήταν στην εκκλησία μας, δουλεύανε εδώ. Κάθε Τέταρτη είμασταν ανοικτά και τα παιδιά που δουλεύανε στο Διεθνές Κέντρο Εμπορίου ερχόντουσαν στην εκκλησία το μεσημέρι και καθόντουσαν μαζί μας, άναβαν κερί και μετα γύριζαν στη δουλειά τους. Ξέρεις, αυτοί που έχασαν τη ζωή τους εκείνη την ημέρα ήταν νέοι οι περισσότεροι και άφησαν πίσω τους παιδιά, συζύγους. Ήταν δύσκολα για μας. αλλά με τον καιρό, όταν έχεις κάτι να κάνεις καταφέρνουμε να προχωράμε».
Γ. Μπίστης: «Όποτε πηγαίνετε εσείς, τους παρέχεται βοήθεια αν χρειάζεται κάποιος κάτι. Τα παιδιά αυτών ανθρώπων τα φροντίζει κανείς»;
Γ. Πιτσικάδης: «Βεβαίως, βεβαίως είναι όλοι μαζί μας».
Γ. Μπίστης: «Όλοι είναι μαζί»;
Γ. Πιτσικάδης: «Μία οικογένεια».
Στο Σημείο Μηδέν υπάρχει ένα μικρό εστιατόριο του Γιάννη Κωστάλα στο οποίο έτρωγαν τα μεσημέρια οι έλληνες που εργάζονταν στου Δίδυμους Πύργους και που έγινε τις μέρες της τραγωδίας κέντρο παροχής πρώτων βοηθειών στους επιζήσαντες.
Γ. Κωστάλας: «Τα τελευταία 35 χρόνια και ζούμε εδώ, έχουμε τις επιχειρήσεις μας και το χειρότερο είναι ότι ξέρουμε περισσότερους ανθρώπου που πέθαναν εδώ από κάθε άλλο, γιατί ερχόντουσαν τρεις τέσσερεις φορές την ημέρα και τρώγανε».
Γ. Μπίστης: «Οπότε ήταν όλοι εδώ απέναντι»;
Γ. Κωστάλας: «Απέναντι, στα 40 μέτρα. Είχαμε γίνει όλοι μία οικογένεια».
Μέχρι στιγμής οι αρμόδιες αρχές της Νέας Υόρκης δεν έχουν δώσει άδεια για να ξαναχτιστεί η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στον αρχικό της χώρο. Η υπόθεση βρίσκεται στα δικαστήρια.
Το νόημα της ενδεκάτης Σεπτεμβρίου μας ανέπτυξε με την ευγλωττία που τον διακρίνει ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ Δημήτριος ο οποίος και σας πνευματικός ηγέτης μας υπέδειξε το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει του λοιπού η ανθρωπότητα.
Αρχιεπίσκοπος κ. Δημήτριος: «Η προοπτική του εικοστού πρώτου αιώνος είναι η προοπτική του ανθρώπου έστω και εάν φάνηκε από την ενδεκάτη Σεπτεμβρίου ότι μια τέτοια προοπτική είναι σε πολύ μεγάλο κίνδυνο διότι έχουμε μια τέτοια έκρηξη της τρομοκρατικής δραστηριότητας. Αλλά, πάρα ταύτα πιστεύουμε ότι το φαινόμενο αυτό είναι φαινόμενο παροδικό διότι είναι αδύνατον τελικά το ανθρώπινο ον που είναι προικισμένο με νου και θέληση και αίσθημα να μη δει ότι η βία δεν προσφέρει τίποτα σε τελευταίο ανάλυση. Το αίμα προκαλεί νέο αίμα. Το μίσος προκαλεί νέο μίσος. Μόνο η αγάπη, μόνο η συμφιλίωση, μόνο η προσέγγιση των ανθρώπων, μόνο η αλληλοκατανόηση είναι η προοπτική του ανθρώπου. Και νομίζω ότι σήμερα όλο και πιο πολλοί άνθρωποι το βλέπουν αυτό και γι’ αυτό. Και για’ αυτό το λόγο υπάρχει μια αυξημένη διάθεση ενεργού συμμετοχής σε προγράμματα, δραστηριότητες οι οποίες δεν είναι παθητική αντιμετώπιση και παραπονολογία και κατάρες κατά των εγκληματιών, αλλά είναι θετική προσφορά και θετικό κτίσιμο αυτού το κόσμου που θέλουμε να κτίσουμε».
Γενικά όμως η ζωή στην Νέα Υόρκη έχει επανέλθει στον κανονικό ρυθμό της και αναμένεται να προσελκύσει ένα ακόμη εκατομμύριο πολίτες που προβλέπεται να εγκατασταθούν εκεί μέσα σε μια εικοσαετία. Θα γίνουν τμήμα μιας μεγαλούπολης που ζει το παρών και το μέλλον πολύ πιο έντονα από ότι σε οποιαδήποτε άλλη περίοδο του παρελθόντος.
Οι τρομοκράτες της 11ης Σεπτεμβρίου χτυπώντας τους δίδυμους πύργους στην Νέα Υόρκη κατέστρεψαν ένα σημαντικό σύμβολο της Αμερικανικής οικονομικής ισχύος. Και με την επίθεσή τους στο Πεντάγωνο έπληξαν ένα άλλο σύμβολο, της στρατιωτικής δύναμης της Αμερικής. Εκείνο όμως που δεν κατάφεραν να κλονίσουν είναι η αποφασιστικότητα του Αμερικανικού λαού να ανακάμψει από την μεγάλη αυτή τραγωδία και με το κεφάλι ψηλά να ατενίσει ξανά με νέα αισιοδοξία το μέλλον.
Τα άρθρα του αφιερώματος
«11η Σεπτεμβρίου – 10 Χρόνια Μετά»
Ηλεκτρονικός πόλεμος και μέτρα ασφάλειας