Πως οι Ευρωπαίοι βλέπουν τους Έλληνες και πως οι Έλληνες κρίνουν την σχέση τους με την Ευρώπη;

Την ετήσια έκθεση του σχετικά με τις συμπεριφορές των ευρωπαίων πολιτών, όσον αφορά οικονομικά ζητήματα, παρουσίασε το Ερευνητικό Κέντρο Πιου, που εδρεύει στις ΗΠΑ. Για πρώτη φορά στην έκθεση περιλαμβάνονται και στοιχεία από Ελλάδα, καθώς όπως ανέφερε στην Ελληνική Υπηρεσία της ΦτΑ, ο Μπρους Στόουκς, επικεφαλής του τμήματος που ασχολείται με θέματα οικονομικής συμπεριφοράς, τα οικονομικά προβλήματα στην Ελλάδα είναι η σημαντικότερη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει η Ευρώπη για να ξεπεράσει αυτή την κρίση.

Το πρώτο από τα δεδομένα της έρευνας που αφορούν την Ελλάδα είναι το γεγονός ότι από το 2010 έχει μειωθεί σημαντικά η συμπάθεια των υπολοίπων ευρωπαίων προς τους έλληνες. Ενδεικτικά, στην Γαλλία το ποσοστό των πολιτών που είναι θετικά διακείμενοι προς τους έλληνες μειώθηκε από 65% το 2010, σε 45% το 2012, στην Ισπανία το αντίστοιχο ποσοστό μειώθηκε κατά 16% την ίδια χρονική περίοδο, στην Γερμανία μειώθηκε κατά 13% και στην Πολωνία κατά 28%.

Όπως ανέφερε ο κ. Στόουκς αυτό δημιουργεί πρόβλημα στους ευρωπαίους ηγέτες που προσπαθούν να πείσουν τους φορολογούμενους πολίτες και ψηφοφόρους τους ότι είναι προς το συμφέρον τους να στηρίξουν οικονομικά την Ελλάδα.

Το άλλο ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από την έρευνα του Ερευνητικού Κέντρου Πιου, είναι η απαισιοδοξία των ελλήνων για το μέλλον της οικονομίας τους, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους ευρωπαίους. Μόλις το 2% των ελλήνων πιστεύουν ότι η οικονομία της χώρας βρίσκεται στην σωστή κατεύθυνση, ενώ στο ερώτημα εάν πιστεύουν ότι η οικονομία τους θα βελτιωθεί τους επόμενους 12 μήνες, μόνο το 9% απάντησε θετικά, τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι διπλάσιο. Στο ερώτημα εάν πιστεύουν ότι οι ηγέτες της χώρας τους χειρίζονται με το σωστό τρόπο την οικονομική κρίση το 1/3 των ελλήνων απάντησε θετικά, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην υπόλοιπη Ευρώπη διαμορφώνεται περίπου στο 50%. (η έρευνα διενεργήθηκε στο διάστημα μεταξύ των εκλογών της 6^ης Μαΐου και αυτών της 17^ης Ιουνίου).

Παράλληλα μειωμένη είναι και η εκτίμηση των ελλήνων για την αποτελεσματικότητα ευρωπαϊκών οργανισμών, όπως η Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα ακόμα και για το θεσμό της ίδιας της ΕΕ. Ωστόσο έχει ενδιαφέρον, τόνισε ο κ. Στόουκς, το γεγονός ότι οι έλληνες θέλουν να παραμείνουν στο ευρώ περισσότερο από τους υπόλοιπους ευρωπαίους.

Όπως αναφέρει ο επικεφαλής του τμήματος που ασχολείται με θέματα οικονομικής συμπεριφοράς του ερευνητικού κέντρου Πιού, πιθανή εξήγηση γι’ αυτή την συμπεριφορά των ελλήνων είναι το γεγονός ότι έχουν υποστεί το τελευταίο χρονικό διάστημα δραματικές και τραυματικές αλλαγές και το να τους ρωτάς, αυτή την περίοδο, εάν θέλουν να επιστρέψουν στη δραχμή είναι σαν να τους ζητάς να κάνουν άλμα στο κενό. «Είναι καλύτερος ένας δαίμονας που γνωρίζουμε» τονίζει ο κ. Στόουκς, «παρά ένας άγνωστος δαίμονας». Παράλληλα ο διεθνής ερευνητής υποστηρίζει ότι η παραμονή στο ευρώ έχει και συμβολικό χαρακτήρα για την Ελλάδα. Συμβολίζει ότι η Ελλάδα είναι κομμάτι της δύσης και εάν χαθεί το ευρώ, χάνεται και ο συμβολισμός και αυτό θα έχει έντονη επίδραση στην ψυχολογία των πολιτών.

Επίσης ενδιαφέροντα στοιχεία από την έρευνα είναι το ότι ενώ πιστεύεται πως ο αντιγερμανισμός είναι φαινόμενο που αναπτύσσεται στις νοτιοευρωπαϊκές χώρες, από την έρευνα προκύπτει ότι το φαινόμενο αυτό επικεντρώνεται στην Ελλάδα. Οι έλληνες θεωρούν, σε ποσοστό 83%, την Γερμανία ως τη μεγαλύτερη απειλή για την οικονομία τους. Αντίθετα οι υπόλοιποι ευρωπαίοι θαυμάζουν τους γερμανούς. Μόλις το 21% των ελλήνων βλέπουν θετικά την Γερμανία και ακόμα μικρότερο ποσοστό, το 14%, πιστεύει ότι η Άγκελα Μέρκελ κάνει καλή δουλειά όσον αφορά την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Το αντίστοιχο ποσοστό, όσον αφορά την κ. Μέρκελ, στην υπόλοιπη Ευρώπη ανέρχεται στο 66%.

Ρωτήσαμε επίσης, αναφέρει ο κ. Στόουκς, ποιοι πιστεύετε ότι είναι οι πιο σκληρά εργαζόμενοι ευρωπαίοι και σε ολόκληρη την Ευρώπη οι πολίτες απάντησαν οι γερμανοί, εκτός από τους έλληνες, που απάντησαν ότι οι σκληρότερα εργαζόμενοι είναι οι έλληνες. Στην ερώτηση ποιοι είναι οι πιο τεμπέληδες το μεγαλύτερο ποσοστό των ευρωπαίων απάντησε οι έλληνες. Οι έλληνες όμως απάντησαν ότι οι πιο τεμπέληδες είναι οι ιταλοί, οι ιταλοί είπαν οι ρουμάνοι κ.ο.κ. Στην ερώτηση ποιοι πιστεύετε ότι είναι οι πιο διεφθαρμένοι, ένα μεγάλο ποσοστό ευρωπαίων απάντησαν οι ιταλοί, αλλά οι έλληνες απάντησαν ότι οι πιο διεφθαρμένοι είναι οι έλληνες, απάντηση που σύμφωνα με τον κ. Στόουκς, εμπεριέχει έντονο συναίσθημα αυτοκριτικής.

Όπως επισημαίνει ο Μπρους Στόουκς, υπάρχουν έρευνες από τις οποίες προκύπτει ότι, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους ευρωπαίους, οι έλληνες εργάζονται τις περισσότερες ώρες. Αν όμως η εντύπωση που επικρατεί μεταξύ των ευρωπαίων είναι ότι οι έλληνες είναι τεμπέληδες, τότε οι έλληνες έχουν πρόβλημα, τόνισε ο ερευνητής του Κέντρου Πιου.


Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι ενώ πιστεύεται ότι οι γερμανοί ανησυχούν για τον πληθωρισμό και δηλώνουν ότι έχουν κουραστεί να ξεχρεώνουν τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, από την έρευνα του Κέντρου Πιου προκύπτει ότι οι γερμανοί ανησυχούν πολύ περισσότερο για την ανεργία, παρά για τον πληθωρισμό. Το γεγονός αυτό, υποστηρίζει ο κ. Στόουκς, δίνει περιθώριο για ελιγμούς στην Άνγκελα Μέρκελ και δυνατότητα στην Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα να κάνει περισσότερα για την επίλυση της κρίσης. Από την έρευνα προέκυψε ότι το 49% των γερμανών είναι υπέρ των πακέτων διάσωσης, ποσοστό αυξημένο κατά 7% σε σύγκριση με το 2009. Παράλληλα, δεδομένου ότι η κ. Μέρκελ θεωρείται, εκτός από την Ελλάδα, ως η πιο σεβαστή ηγέτης στην ΕΕ, μπορεί η ίδια να διαθέσει ορισμένο από αυτό το πολιτικό κεφάλαιο για να επιλύσει την οικονομική κρίση.

Συμπερασματικά, ο Μπρους Στόουκς, υποστηρίζει πως από την έρευνα προκύπτει ότι: οι έλληνες είναι έντονα πιεσμένοι από την οικονομική κατάσταση και αυτό είναι απόλυτα κατανοητό, είναι επικριτικοί απέναντι στην ΕΕ και τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, αλλά θέλουν να παραμείνουν στο κοινό νόμισμα, είναι οργισμένοι με τους γερμανούς και την Άγκελα Μέρκελ, ωστόσο είναι λίγο εκτός πραγματικότητας για το πώς τους βλέπουν οι υπόλοιποι ευρωπαίοι. Δεν είναι ξεκάθαρο, τονίζει ο διεθνής ερευνητής, αν οι έλληνες αντιλαμβάνονται πως οι υπόλοιποι ευρωπαίοι τους βλέπουν ως μέρος του προβλήματος που αντιμετωπίζει η Ένωση στο σύνολο της.