Διάλεξη με θέμα την συνεργασία ελλήνων και αμερικανών επιστημόνων για την διάσωση της μεσογειακής φώκιας αλλά και του αντίστοιχου θηλαστικού που συναντάτε στη Χαβάη διοργάνωσε το συγκρότημα μουσείων του ιδρύματος Σμιθσόνιαν με την συνεργασία της ελληνικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον.
Ομιλητής της παρουσίασης που έγινε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της αμερικανικής πρωτεύουσας ήταν ο καθηγητής Αλέξανδρος Καραμανλίδης, επιστημονικός υπεύθυνος της Mom, εταιρείας για την μελέτη και την προστασία της μεσογειακής φώκιας. Όπως ο ίδιος δήλωσε στην ελληνική υπηρεσία της ΦτΑ η μεσογειακή φώκια είναι ένα από τα πιο απειλούμενα θαλάσσια θηλαστικά του πλανήτη. O πληθυσμός της παγκοσμίως αριθμεί περίπου 600 άτομα από τα οποία τα 350 ζουν στο Αιγαίο και το Ιόνιο πέλαγος. Ως βασικές αιτίες μείωσης του πληθυσμού της μεσογειακής φώκιας ο έλληνας καθηγητής ανέφερε τις εξής:
«Συγκεκριμένα στην Ελλάδα οι απειλές είναι, δυστυχώς ακόμα, η ηθελημένη θανάτωση, υπάρχει ακόμα κόσμος ο οποίος σκοτώνει την φώκια, υπάρχει η τυχαία θανάτωση το μπλέξιμο δηλαδή στα δίκτυα και ο πνιγμός του ζώου και ένας άλλος βασικός παράγοντας που απειλεί την μεσογειακή φώκια είναι το γεγονός ότι όλο και περισσότερος κόσμος θέλει να πηγαίνει στις όμορφες παραλίες και τις θάλασσες της Ελλάδας με αποτέλεσμα να υπάρχει όλο και λιγότερος βιότοπος διαθέσιμος για το είδος».
Η Μom εκτός από την επιστημονική έρευνα έχει αναλάβει και προωθεί την ενημέρωση για την μεσογειακή φώκια στις τοπικές κοινωνίας αλλά και τους επαγγελματίες αλιείς επισημαίνει ο κ. Καραμανλίδης.
«Είμαστε σε επαφή με τους με τους τοπικούς φορείς και τους αλιευτικούς φορείς με στόχο φυσικά την ενημέρωση τους και παράλληλα να κάνουμε δράσεις και να βρούμε λύσεις για τα προβλήματα τους τα οποία θα είναι αμοιβαία ωφέλιμα και για τους ψαράδες αλλά και για την μεσογειακή φώκια. Το πρόβλημα της αλιείας βασικά είναι άλλο, είναι ότι δεν υπάρχουν ψάρια δεν είναι ότι υπάρχουνε φώκιες. Όλο και περισσότεροι αλιείς καταλαβαίνουν ότι το πρόβλημα δεν προέρχεται από τη μεσογειακή φώκια, μιλάμε για 350 θηλαστικά περίπου τα οποία δεν προκαλούν μεγάλες απώλειες στον αλιευτικό πλούτο της χώρας. Μάλιστα, το μεγαλύτερο πρόγραμμα αντιμετώπισης τέτοιων προβλημάτων το έκανε η οργάνωση μας τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια και στο οποίο προσπαθήσαμε να μελετήσουμε ποιες είναι οι επιδράσεις της μεσογειακής φώκιας στην αλιεία και το αντίστροφο, δηλαδή, ποιες είναι οι επιδράσεις της αλιείας στη μεσογειακή φώκια».
Η Mom αν και είναι μη κερδοσκοπική οργάνωση απαρτίζεται από ειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, ενώ τεράστιας σημασίας είναι και η συμμετοχή εθελοντών, τονίζει ο Αλέξανδρος Καραμανλίδης.
«Το δυναμικό μας είναι καθαρά επιστημονικό αλλά και από άλλες ειδικότητες και βασιζόμαστε σε εθελοντές όταν κάνουμε δράσεις στα νησιά. Εκεί χρησιμοποιούμε πολλούς εθελοντές διότι γίνονται δράσεις ευαισθητοποίησης σε ολόκληρη τη χώρα και χρησιμοποιούμε άτομα που θέλουν να συμμετέχουν στην προστασία του είδους. Αυτό δεν αφορά μόνο την Mom και την προστασία της μεσογειακής φώκιας αλλά αφορά τα περισσότερα απειλούμενα είδη στη χώρα μας. Ο κόσμος αρχίζει σιγά-σιγά και ευαισθητοποιείται, θέλει να συνεισφέρει, θέλει να συμμετέχει σε τέτοιες περιβαλλοντολογικές οργανώσεις και να προωθήσει το μήνυμα ότι ο άνθρωπος μπορεί να συνυπάρχει με αυτά τα απειλούμενα είδη».
Το πρόγραμμα συνεργασίας με τους αμερικανούς επιστήμονες, το οποίο χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, έχει σκοπό να συμβάλλει στην διάσωση του είδους παγκοσμίως επισημαίνει ο καθηγητής Αλέξανδρος Καραμαλίδης.
«Έχουμε οργανώσει μια συνεργασία μεταξύ της εταιρείας για την προστασία και την μελέτη της μεσογειακής φώκιας και του προγράμματος του αντίστοιχου για την προστασία της φώκιας της Χαβάης του πανεπιστημίου εκεί, ώστε να μελετήσουμε, βασιζόμενοι στην εμπειρία που έχουν οι αμερικανοί ερευνητές, την γενετική κατάσταση του πληθυσμού στην Ελλάδα. Στη συνέχεια κάποιες επιτυχίες που έχουμε εμείς στην προστασία του είδους στη χώρα μας αλλά και την δικιά μας τεχνογνωσία, που έχουμε αποκτήσει στην προβολή και ενημέρωση να μπορέσουμε τις μεταφέρουμε, σε ένα δεύτερο στάδιο συνεργασίας, στο αντίστοιχο πρόγραμμα της φώκιας στη Χαβάη. Είναι μια αλληλοεπίδραση, είναι μια συνεργασία μεταξύ των επιστημόνων στην Ελλάδα και των επιστημόνων στη Χαβάη ώστε να μπορέσουμε τελικά να προωθήσουμε την προστασία του είδους ευρύτερα. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα χρηματοδοτείται αποκλειστικά από την αμερικανική κυβέρνηση και συγκεκριμένα από την Επιτροπή για τα Θαλάσσια Θηλαστικά των ΗΠΑ».
Η οικονομική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην Ελλάδα αναπόφευκτα έχει επηρεάσει και πρωτοβουλίες όπως αυτή που προβάλλει και προωθεί η Μom, τονίζει ο έλληνας καθηγητής.
«Προφανώς οι καιροί είναι δύσκολοι, είναι δύσκολοι για όλους τους έλληνες. Δυστυχώς η μελέτη και η προστασία του είδους χρειάζεται οικονομικούς πόρους, αυτοί φυσικά είναι πιο δυσεύρετοι αυτή την εποχή. Αναπόφευκτα αυτό έχει επηρεάσει και την δικιά μας εργασία στον τομέα αυτό».
Ωστόσο, πάντα υπάρχει τρόπος για όσους έχουν διάθεση να βοηθήσουν επεσήμανε ο Αλέξανδρος Καραμανλίδης είτε ως οικονομική ενίσχυση είτε ως εθελοντική δράση στα προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών.
Η εταιρεία για την μελέτη και την προστασία της μεσογειακής φώκιας (Mom) ιδρύθηκε πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες και έχει ως στόχο την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος στο σύνολο του με επίκεντρο και σημείο αναφοράς την διάσωση του αξιαγάπητου θηλαστικού.