Η Ελλάδα φαίνεται να μπαίνει σε καλύτερη οικονομική πορεία μετά το καινούργιο πακέτο στήριξης, ύψους 130 δισεκατομμυρίων ευρώ που ενέκριναν γι αυτήν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, την Τρίτη στις Βρυξέλλες. Αλλά οι πρώτες αντιδράσεις στην εξέλιξη είναι ανάμικτες. Κυμαίνονται από μεγάλη ανακούφιση μέχρι σοβαρό σκεπτικισμό.
Το νέο πακέτο συμφωνήθηκε μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις στην τελευταία σύνοδο του Γιούρογκρουπ. Ο Μάριο Ντράγκι, Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, εξερχόμενος από την σύνοδο δήλωσε: «Καταλήξαμε σε μια πολύ καλή συμφωνία».
Απόλυτα ικανοποιημένος ήταν και ο Πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος που τόνισε μεταξύ άλλων: «Δεν θα ήταν υπερβολή αν θα έλεγα ότι η σημερινή μέρα είναι ιστορικής σημασίας για την ελληνική οικονομία. Με τις σημερινές αποφάσεις μας δίνεται η δυνατότατα να κινηθούμε σε συνθήκες σταθερότητας, να περιοριστεί η αβεβαιότητα, η οποία έχει επηρεάσει ανασταλτικά την οικονομική δραστηριότητα και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας».
Εδώ στην Ουάσιγκτον, ο Πρόεδρος Ομπάμα καλωσόρισε την απόφαση του Γιούρογκρουπ να βοηθήσει την Ελλάδα να μειώσει το χρέος της σε βιώσιμα επίπεδα. Και πρόσθεσε ότι η συμφωνία αυτή συμβάλει στην αντιμετώπιση της κρίσης στην Ευρωζώνη.
Την παραμονή της κρίσιμης συνόδου ο υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών Τίμοθι Γκάϊτνερ είχε παροτρύνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να υποστηρίξει την συμφωνία για την Ελλάδα.
Στην έκκληση αντέδρασε θετικά η Διευθύντρια του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ που υποσχέθηκε ότι μόλις εφαρμοστούν τα όσα συμφωνήθηκαν θα υποβάλει προτάσεις για συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Η συμφωνία αποτρέπει το οικονομικό χάος που θα προκαλούσε μια άτακτη χρεοκοπία της Ελλάδας. Σύμφωνα με τον Δημήτρη Κατσίκα, καθηγητή οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών: «Είναι μια καλή διευθέτηση. Βοηθά να μειωθεί το ελληνικό χρέος στο 120% του ΑΕΠ της χώρας μέχρι το έτος 2020. Ολοκληρώνει ένα πακέτο που από καιρού περιμένουμε».
Αλλά όπως είπε ο και Πρωθυπουργός κ. Παπαδήμος όταν επέστρεψε στην Αθήνα, θα χρειαστεί να γίνουν πολλά ακόμα για να εκταμιευθούν τα κονδύλια του πακέτου στήριξης. Η Βουλή έχει κατ αρχήν συμφωνήσει να προβεί σε περαιτέρω περικοπές κρατικών δαπανών και θέσεων του δημοσίου. Το επόμενο βήμα είναι να περάσουν οι βουλευτές 79 συγκριμένα νομοθετικά μέτρα προς αυτή τη κατεύθυνση. Και τούτο σημαίνει πως οι δυσκολίες για τον ελληνικό λαό δεν έχουνε ακόμα τελειώσει. Σε μια περίοδο συνεχιζόμενης οικονομικής ύφεσης και με έναν στους πέντε πολίτες άνεργο, πολλοί έλληνες πιστεύουν πως η μεσαία τάξη εξαναγκάζεται να πληρώσει για τις αμαρτίες των πλουσίων.
Πόσο αισιόδοξος μπορεί να είναι κανείς; Την απάντηση έδωσε ένας Αθηναίος συνταξιούχος που είπε: «Καθόλου. Γιατί βλέπω ότι όλο αυτό το δάνειο θα πάει στις τσέπες αυτών που τα δίνουν. Όσοι μας έχουν δώσει χρήματα θα πάρουν αυτά τα χρήματα πίσω. Η Ελλάδα από αυτά τα 130 δισεκατομμύρια ούτε πέντε δεν θα πιάσει. Οπότε ποιο είναι το κέρδος;».
Με την προοπτική εκλογών σε λίγους μήνες ορισμένοι διερωτώνται πόσο σταθερά θα στηρίξουν το νέο πρόγραμμα οι πολιτικοί του τόπου. Κατά τον οικονομολόγο Μπιλ Μπέλτσερ: «Έχουμε μπροστά μας τρείς ακόμα μήνες για επανεκτίμηση των πραγμάτων. Η Ελλάδα έχει την τάση να οπισθοδρομεί. Μπορεί λοιπόν μέχρι τα τέλη Ιουνίου να έχουμε νέες ανησυχίες γι αυτήν».
Άλλοι όμως είναι πιο αισιόδοξοι. Ανάμεσά τους και ο Πλούταρχος Σακελάρης, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που δήλωσε: «Αν έχουμε μια θετική έκβαση η οποία να δώσει τέλος στην δημοσιονομική αβεβαιότητα, το κλίμα θα βελτιωθεί και θα επιστρέψουν στην Ελλάδα κεφάλαια για βιώσιμες επενδύσεις».
Την Τετάρτη ο οίκος αξιολόγησης Fitch υποβάθμισε ξανά την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας γιατί πιστεύει πως υπάρχει σοβαρή πιθανότητα πτώχευσης της χώρας παρά το νέο πακέτο στήριξης. Πολλοί στην Ελλάδα αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τώρα ότι για να ορθοποδήσουν οικονομικά ξανά θα χρειαστεί να αναλάβουν και οι ίδιοι πρωτοβουλίες. Η οικοκυρά Παναγιώτα Πετράκη το έχει καταλάβει αυτό καλά, όπως δείχνουν τα λόγια της. «Δεν βλέπω φως στον ορίζοντα. Δυστυχώς, όσα δάνεια και να πάρουμε, αν δεν μπορέσουμε μόνοι μας να παράγουμε κάτι, να γίνουμε αυτοδύναμοι, δεν πρόκειται να έρθει ανάκαμψη στην Ελλάδα. Αυτή είναι η πραγματικότητα».
Φέτος είναι η πέμπτη χρονιά που η Ελλάδα διέρχεται σοβαρή οικονομική ύφεση. Ο συνταξιούχος καθηγητής Μιχάλης Βικέντιος πιστεύει πως η τύχη της Ελλάδας δεν θα βελτιωθεί παρά μόνον εάν φτιάξει η οικονομία της. Είπε μεταξύ άλλων: «Και όλες τις συντάξεις να τις κόψουν και όλα τα επιδόματα από ανέργους, από αναπήρους κτλ να τα κόψουν, το πρόβλημα δεν θα λυθεί, είναι αδιέξοδο. Όσα λεφτά και να πάρουμε αν δεν κινηθεί το εμπόριο, εάν δεν γίνουν παραγραφές χρεών, αν δεν υπάρξει σεισάχθεια (αποτίναξη βαρών) δεν πρόκειται να βγούμε από την κρίση».
Η συμφωνία για το νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας ήταν ευπρόσδεκτη είδηση για πολλούς επενδυτές, που είδαν τις τιμές των μετοχών τους στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης να εκτινάσσονται σε νέα ύψη. Αντίθετα όμως οι χρηματιστηριακοί δείκτες στην Ευρώπη, περιλαμβανομένου και εκείνου του χρηματιστηρίου Αθηνών, κατέγραψαν καθοδική πορεία λόγω ανησυχιών που εκδηλώθηκαν ότι η νέα συμφωνία στήριξης της Ελλάδας ίσως να αποτελεί απλώς ένα προσωρινό μέτρο για την αντιμετώπιση του ευρύτερου προβλήματος της Ευρωζώνης.