Πρόκειται μάλιστα σύντομα να ανοίξει ένα από τα μυστηριώδη πακέτα του
Στόχος μου είναι να ζήσω με ενέργεια», για να καταπολεμήσω τις τραγωδίες, και «να ανακαλύψω τις κρυμμένες δυνατότητες της ζωής». Αυτά είχε γράψει πριν από χρόνια ο διεθνούς φήμης ελληνοαμερικανός εικαστικός Στήβεν Αντωνάκος.
Στις αρχές της εβδομάδας που μας πέρασε ο Στίβεν Αντωνάκος πέθανε στη Νέα Υόρκη. Ήταν 87 ετών.
Ο Αντωνάκος μαζί με τους εικαστικούς Λουκά Σαμαρά, και Χρύσα έχουν αποσπάσει διεθνή αναγνώριση για το καλλιτεχνικό τους έργο. Κριτικοί τέχνης όταν αναφέρονται στο έργο του, μιλούν για μία ελληνικότητα και μία πνευματική διάσταση. Τα μέσα του ήταν λιτά. Χρησιμοποιούσε φως υπό μορφή νέον σε γεωμετρικές φόρμες με μια έντονη χρωματική διάθεση, έκανε σχέδια, κατασκευές και περιβάλλοντα εμπνευσμένα, πολλές φορές, από βυζαντινούς ναούς. Για όσους δεν ξέρουν τη δουλεία του ένα από τα γλυπτά του με νέον κοσμεί το σταθμό του μετρό των Αμπελοκήπων στην Αθήνα. Άλλο ένα βρίσκεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στη Λεωφόρο Συγγρού.
Ο Στίβεν Αντωνάκος με την συζυγό του Ναϊόμι
Ο Στυλιανός Αντωνάκος γεννήθηκε το 1926 στον Άγιο Νικόλαο Λακωνίας. Το 1930 μετανάστευσε με την οικογένειά του στη Νέα Υόρκη, όπου και έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Η εικαστικός Ελένη Μυλωνά γνώριζε τον Στήβεν Αντωνάκο στην Νέα Υόρκη. Ήταν μάλιστα γείτονες. Την βρήκαμε στην Αίγινα και μας μίλησε γι’ αυτόν.
ΦτΑ: Καλωσόρισε στη ΦτΑ.
Ε. Μυλωνά: Καλώς σας βρήκα
ΦτΑ: Κάποτε ο Αντωνάκος είχε πει «το μόνο που θέλω στη ζωή μου και την τέχνη μου είναι να βρω απλούστερα μέσα για να μιλήσω για πολύπλοκα πράγματα». Και αυτή η φράση νομίζω εκφράζει απόλυτα την τέχνη του, αφαιρετική, μινιμαλιστική, αλλά με συναίσθημα. Σαν άνθρωπος όμως πώς ήταν;
Ε. Μυλωνά: Ήταν πολύ ευγενικός και τυπικός άνθρωπος. Αφαιρετικός θα έλεγα υπό τη έννοια ενώ όταν τον συναντούσες ήταν οικείος, κρατούσε όμως τις αποστάσεις του συγχρόνως. Δεν ήταν πολύ «έλληνας» απ’ αυτή την άποψη, δεν είχε παροξυσμούς, δεν έκανε κινήσεις στα χέρια του, αλλά ήταν συγκρατημένος και «καθαρός».
ΦτΑ: Τι θα μείνει στη μνήμη σου από τη φιλία σου με τον Αντωνάκο;
Ε. Μυλωνά: Αυτή τη στιγμή έχω μπροστά μου πάρα πολύ ζωντανή την εικόνα του να χαμογελάει. Ήταν ένας πάρα πολύ ευχάριστος άνθρωπος. Τον συνδέω πάρα πολύ με τον τρόπο που ζούσε. Το σπίτι του, το οποίο ήταν και στούντιο του, ήταν πάρα πολύ απόρρητο, πάρα πολύ απλό, άδειο. (Δεν υπήρχαν προσωπικά αντικείμενα σε κοινή θέα). Φιλοξενούσε τη δουλειά του και τον ίδιο και μόλις έμπαινες μέσα έπαιρνες αυτή την ατμόσφαιρα της λιτότητας και της καθαρότητας.
Ενα απο τα έργα του εμπνευσμένα απο τα ξωκλήσια της Λακωνίας
ΦτΑ: Όπως ήταν η τέχνη του ήταν δηλαδή και η ζωή του. Σαν καλλιτέχνης είχε τη δυνατότητα να κάνει μεγάλα δημόσια έργα που βρίσκονται σε διάφορα μέρη του κόσμου, αλλά επίσης και μικρά σχεδόν εφήμερα κομμάτια. Μάλιστα έχει κάνει μια σειρά από πακέτα που έστειλε σε φίλους του. Νομίζω ότι και εσύ έχεις ένα από αυτά;
Ε. Μυλωνά: Ναι, αυτό μου το έδωσε πριν από αρκετά χρόνια, με τη υποσημείωση πάνω στο πακέτο να ανοιχτεί μετά το θάνατό του. Μούχε κάνει εντύπωση τότε. Μετά έμαθα ότι είχε κάνει πολλά τέτοια έργα. Βεβαίως το σεβάστηκα το έχω κρατήσει κλειστό. Θα το ανοίξω όταν πάω στη Νέα Υόρκη.
ΦτΑ: Τόσα χρόνια που είχες αυτό το πακέτο δεν είχες ποτέ τη περιέργεια να δεις τι έχει μέσα;
Ένα από τα πακέτα με οδηγίες να ανοιχτεί μετά το θάνατο του καλλιτέχνη
Ε. Μυλωνά: Το σεβάστηκα και το θεώρησα έργο από μόνο του. Δηλαδή αυτό το πακεταρισμένο πράγμα είχε ένα νόημα. Αφού και τώρα που έχει φύγει ο Αντωνάκος θα το ανοίξω με πολύ μεγάλη δυσκολία και βεβαίως θα δημιουργήσω ένα καινούργιο έργο από αυτή τη διαδικασία του ανοίγματος του πακέτου.
ΦτΑ: Οπότε η τέχνη του συνεχίζεται και μετά θάνατον μέσω των φίλων του.
Ε. Μυλωνά: Μπράβο, πολύ σωστή σκέψη και ίσως και ο ίδιος να το είχε σκεφτεί έτσι.
ΦτΑ: Σ’ ευχαριστώ πολύ.
Ε. Μυλωνά: Και εγώ σ’ ευχαριστώ.
Η κηδεία του Στίβεν Αντωνάκου θα γίνει στις 31 Αυγούστου σε στενό οικογενειακό κύκλο στη Νέα Υόρκη.
