Η πορεία της ελληνικής οικονομίας εξακολουθεί να απασχολεί τους αμερικανούς. Πρόσφατα στο Διεθνές Κέντρο Ερευνών Woodrow Wilson προσκλήθηκε από το Πρόγραμμα Νοτιοανατολικής Ευρώπης ο καθηγητής Νομικής του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ και πρώην σύμβουλος της Ελληνικής Βουλής σε θέματα Δικαίου, Αχιλλέας Σκόρδας.
«Το κεντρικό θέμα της σημερινής κρίσης», επισημαίνει ο καθηγητής Σκόρδας «είναι ότι συνειδητοποιούμε ότι το μοντέλο του κοινωνικού κράτους το οποίο διατήρησε την κοινωνική συνοχή και πέτυχε την κοινωνική συναίνεση μετά το 1974 και την αποκατάσταση της δημοκρατίας, έφτασε στα όριά του. Χρειάζεται ριζική μεταρρύθμιση, χρειάζεται ένα καινούργιο μοντέλο κοινωνικού κράτους, το οποίο θα θέτει σε διαφορετική βάση τη σχέση κράτους και οικονομίας».
To κοινωνικό κράτος δεν βασίζεται στις άναρχες δυνάμεις της αγοράς, αλλά τις καθοδηγεί. Στην Ελλάδα όμως τα τελευταία χρόνια «ήταν ένα κράτος που βασιζόταν στη διαρκή κατανάλωση, ένα κοινωνικό κράτος στο οποίο το επίπεδο ζωής, σε μεγάλο βαθμό, ξεπερνούσε την παραγωγικότητα της οικονομίας τη δεδομένη στιγμή. Ήταν ένα κοινωνικό κράτος που βασίζονταν στη συμμαχία κράτους, εργατικών συνδικάτων και κεφαλαίου, αλλά με τέτοιο τρόπο που αγνοούσαν τις πραγματικές ικανότητες της οικονομίας. Οι αυξήσεις μισθών, ημερομισθίων, φερειπείν τα προνόμια σε ισχυρές ομάδες ξεπερνούσαν κατά πολύ την παραγωγικότητα της οικονομίας και τη δυνατότητα της οικονομίας να παράγει πλούτο».
Και όταν ο πλούτος δεν παράγεται από μία κοινωνία τότε υπεισέρχεται ο δανεισμός. «Πρέπει να μάθουμε πάλι και να καταναλώνουμε, αλλά και να παράγουμε», τονίζει ο κ Σκόρδας. «Και αυτό δεν μπορεί να γίνει μέχρι να δούμε η αγορά τι μπορεί να κάνει. Η αγορά δεν είναι αντίθετη με το κοινωνικό κράτος, η αγορά είναι προϋπόθεση του κοινωνικού κράτους. Μέχρι τώρα φτιάξαμε κοινωνικό κράτος που αγνόησε τις δυνάμεις της αγοράς και τις δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης».
Ο κ. Σκόρδας πιστεύει ότι η Ελληνική οικονομική κρίση θα δώσει το έναυσμα στην Ευρώπη να δημιουργήσει μηχανισμούς αντιμετώπισης αναλόγων καταστάσεων. Επίσης πιστεύει ότι αποτελεί ευκαιρία για τους έλληνες πολίτες να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο τους.
«Αυτή είναι μία στιγμή ευθύνης για όλους μας. Θα πρέπει η κοινωνία να καταλάβει ότι δεν θα δώσει τη λύση η κυβέρνηση, δεν θα δώσει τη λύση η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν θα δώσει τη λύση το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά ο ίδιος ο ελληνικό λαός, οι εργαζόμενοι, οι επιχειρηματίες, τα εργατικά συνδικάτα πρέπει να αναλάβουν αυτή τη στιγμή την ευθύνη της διαχείρισης της κρίσης. Οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι, εμείς είμαστε η οικονομία δεν είναι η κυβέρνηση».
Ατομική λοιπόν και κοινωνική και πολιτική ευθύνη, σύμφωνα με τον καθηγητή Σκόρδα είναι απαραίτητα στοιχεία για την υπέρβαση της οικονομικής κρίσης στη Ελλάδα.
