Η Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή ολοκλήρωσε τριήμερη επίσκεψη στην Ουάσιγκτον και επιστρέφει σήμερα στην Κύπρο. Λίγο πριν αναχωρήσει από την Αμερικανική πρωτεύουσα η κυρία Μαρκουλλή, αποδεχόμενη σχετική πρόσκληση, επισκέφθηκε το ραδιοτηλεοπτικό κανάλι «Φωνή της Αμερικής», όπου και παραχώρησε εκτενή συνέντευξη στον δημοσιογράφο Γιώργο Μπίστη. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης και ένα 15λεπτο βίντεο που περιέχει τα κύρια σημεία των δηλώσεων της Κυπρίας υπουργού.
VOA: Με ιδιαίτερη χαρά φιλοξενούμε σήμερα στο στούντιο μας την υπουργό Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας κυρία Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή. Κυρία Μαρκουλλή καλωσορίσατε.
ΥΠΕΞ: Κύριε Μπίστη είναι μεγάλη πραγματικά η χαρά μου που είμαι μαζί σας πάλι, με τη Φωνή της Αμερικής.
VOA: Αυτή την εβδομάδα κα Μαρκουλλή είχατε μία σειρά πολύ σημαντικών επαφών με ηγετικά στελέχη τόσο της εκτελεστικής όσο και της νομοθετικής εξουσίας των ΗΠΑ συμπεριλαμβανομένης και της ομολόγου σας, της κας Χίλαρυ Κλίντον στο Στέητ Ντηπάρτμεντ. Μιλήστε μας για τις επαφές αυτές, για τα θέματα τα οποία προωθήσατε αλλά και για τις αντιδράσεις των συνομιλητών σας. Πώς αυτοί είδανε τα όσα τους αναφέρατε.
ΥΠΕΞ: Η κυριότερη συνάντηση βέβαια γύρω από την οποία περιστράφηκαν και όλες οι άλλες πολύ σημαντικές συναντήσεις που είχα κατά τη διάρκεια των τριών ημερών που βρίσκομαι εδώ στη Ουάσιγκτον, ήταν με την υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, την κα Χίλαρυ Ρόνταμ Κλίντον, την οποία γνώριζα βεβαίως και από προηγουμένως. Πραγματικά είχαμε μία πολύ παραγωγική συνάντηση η οποία διήρκεσε 45 λεπτά. Κύριο θέμα της συζήτηση μας ήταν το Κυπριακό, όπως είναι φυσικό. Είχα την ευκαιρία να την ενημερώσω με πολύ μεγάλη λεπτομέρεια για τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουμε στη διαδικασία των συνομιλιών για τη λύση του Κυπριακού, ποια είναι αυτά τα προβλήματα και τι πρέπει να γίνει για να προχωρήσει αυτή η διαδικασία.
Το δεύτερο θέμα που συζητήσαμε ήταν το θέμα της έρευνας αλλά και της πιθανής εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι ένα πρόγραμμα που έχει ξεκινήσει εδώ και 3 μήνες περίπου με τη συμμετοχή μιας αμερικανικής εταιρείας, η οποία έχει πάρει την πρώτη άδεια για να διεξάγει αυτή τη διερευνητική εξόρυξη στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη. Για το θέμα αυτό έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον η αμερικανική κυβέρνηση, η οποία και στηρίζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας γι αυτού του είδους τις δραστηριότητες. Και το τρίτο θέμα ήταν το θέμα της Προεδρίας της Κύπρου στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το δεύτερο εξάμηνο του 2012, μία ιστορική ευκαιρία την οποία έχει η Κύπρος να προεδρεύει της Ε. Ε. σε μία πολύ κρίσιμη περίοδο.
Συζητήσαμε βέβαια και τα θέματα του Μεσανατολικού και των σχέσεων της Ε.Ε. με τις χώρες της Αραβικής Άνοιξης καθώς και ορισμένα άλλα πολύ σημαντικά θέματα που αφορούν τις διμερείς σχέσεις Κύπρου-Ηνωμένων Πολιτειών και την επιθυμία και των δύο χωρών να ενισχύσουν και να εμβαθύνουν αυτές τις σχέσεις.
Είχα επίσης συναντήσεις με την Πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών της Βουλής, την φίλη βουλευτή, την οποία γνωρίζω εδώ και πάρα πολλά χρόνια, την Ιλεάνα Ρος Λέτινεν, η οποία πάντοτε στηρίζει τους αγώνες και τις προσπάθειες της Κύπρου για επανένωση. Συνάντησα επίσης και τον ηγέτη της Μειονοψηφίας, τον Βουλευτή Χάουαρντ Μπέρμαν.
Συνομίλησα ακόμα με την Αμερικανοεβραϊκή οργάνωση AIPAC και αργότερα σήμερα θα συναντηθώ με την άλλη Αμερικανοεβραϊκή οργάνωση, την American Jewish Committee. Είχα επίσης πολλές συναντήσεις με μέσα μαζικής ενημέρωσης κι έκανα δύο ομιλίες, χθες στο Windrow Wilson Center και σήμερα στο European Institute.
VOA: Πριν από τρία περίπου χρόνια κα Μαρκουλή είχε εκδηλωθεί μια μεγάλη αισιοδοξία όταν ξεκίνησε ο νέος γύρος των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Δημιουργήθηκε τότε η προσδοκία ότι τη φορά αυτή, αντίθετα με ότι είχε γίνει στο παρελθόν, τα πράγματα θα οδηγούσαν προς κάποιο διακανονισμό. Αλλά αυτή η αισιοδοξία, όπως φαίνεται, έχει αρχίσει να εξανεμίζετε σιγά-σιγά και δημιουργείται σε πολλούς η εντύπωση ότι όσο πιο πολύ πλησιάζουμε προς τη λύση του Κυπριακού τόσο περισσότερο αυτή η λύση απομακρύνεται. Και το ερώτημα είναι γιατί συμβαίνει αυτό το πράγμα και τι θα μπορούσε να γίνει ώστε να αντιστραφεί το φαινόμενο;
ΥΠΕΞ: Πολύ καίριο ερώτημα. Είναι πραγματικά γεγονός ότι τα πρώτα δύο χρόνια της διεξαγωγής αυτών των διαπραγματεύσεων επικρατούσε ένα πολύ πιο θετικό κλίμα. Και αυτή ήταν η περίοδος , να υπενθυμίσω, που ηγέτης της Τουρκοκυπριακής κοινότητας ήταν ο συμπατριώτης μας Μεχμέτ Αλί Ταλάτ με τον οποίο ο Πρόοδος της Δημοκρατίας, ο κ. Δημήτρης Χριστόφιας, είχε ένα πολύ ειλικρινή διάλογο, σ’ ένα πολύ φιλικό κλίμα σε όλη την διάρκεια των δύο αυτών χρόνων. Αποτέλεσμα τούτων των πρώτων διαπραγματεύσεων ήταν οι δύο ηγέτες να καταλήξουν σε κάποιες πολύ σημαντικές συμφωνίες ή συγκλίσεις πάνω σε καίρια θέματα που αφορούν τη λύση του Κυπριακού.
Δυστυχώς με τη εκλογή του νυν ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, του κ. Έρογλου, τα πράγματα έχουν πάρει μια αρνητική εξέλιξη, καθότι παρ’ όλες τις διαβεβαιώσεις του κ Έρογλου ενώπιον του Γενικού Γραμματέα ότι δεσμεύεται να ακολουθήσει αυτές τις προηγούμενες συγκλήσεις που είχαν επιτευχθεί, εν τούτοις βλέπουμε μία πολύ σημαντική παλινδρόμηση, ιδιαίτερα σ’ αυτά που είχαν συμφωνηθεί με τον κ Ταλάτ.
Και να αναφέρω κάποια σημαντικά σημεία που αφορούν τις τέσσερις ελευθερίες, ένα πολύ σημαντικό θέμα για το οποίο υπήρχε μια κατ ‘ αρχήν συμφωνία ή σύγκληση μεταξύ των δύο ηγετών. Επίσης το θέμα της κυριαρχίας για το οποίο δεν υπήρχε προηγουμένως καμία αμφισβήτηση εκ μέρους του κ. Ταλάτ. Σήμερα έχουμε μία σοβαρή παλινδρόμηση και σ’ αυτό το πολύ σημαντικό θέμα για το οποίο δεν θα έπρεπε να υπήρχε καμία απολύτως αμφισβήτηση εφόσον εδώ και πάρα πολλά χρόνια το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αλλά και οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων είχαν συμφωνήσει ότι η λύση του Κυπριακού θα βασίζεται πάνω σε ένα κράτος με μία κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια το οποίο βέβαια θα είναι διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται από τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Αυτή είναι συμφωνημένη βάση για την λύση του Κυπριακού.
Το πρόβλημα ακριβώς που αντιμετωπίζουμε, το αντιμετωπίζαμε και προηγουμένως αλλά τώρα ιδιαίτερα με τον νυν ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, είναι ότι ενώ εμείς, η Ελληνοκυπριακή πλευρά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όλες οι προτάσεις τις οποίες καταθέτουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, βασίζονται πάνω σε αυτήν την συμφωνημένη βάση, του ενός κράτους με μία κυριαρχία διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, η άλλη πλευρά συνεχώς διαβρώνει αυτή τη βάση, φεύγει εκτός αυτής της βάσης. Και αυτό που επιδιώκεται από την άλλη πλευρά είναι μία συνομοσπονδιακή διευθέτηση μεταξύ δύο ανεξαρτήτων κρατών. Είναι αυτό το καίριο πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουμε, το οποίο διαπερνά όλο το φάσμα των διαπραγματεύσεων. Για τούτο τον λόγο θα πρέπει να ασκηθεί εκείνη η σοβαρή επιρροή ιδιαίτερα προς την Άγκυρα, γιατί όλες οι προτάσεις έρχονται από την Άγκυρα.
Στην συνάντηση μου με την αμερικανίδα υπουργό Εξωτερικών το μήνυμα που ήθελα να δώσω, και το οποίο βεβαίως δίνουμε και στους αξιωματούχους άλλων κρατών με τους οποίους συναντιόμαστε, είναι να ασκηθεί εκείνη η επιρροή, εκείνη η πίεση προς την Τουρκία ούτως ώστε να ευθυγραμμιστούν οι τουρκικές προτάσεις, οι τουρκικές τοποθετήσεις, προς τη συμφωνημένη βάση. Διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να πετύχουμε αυτό που επιδιώκουμε όλα αυτά τα χρόνια και το οποίο είναι η επανένωση της Κύπρου στα πλαίσια μίας ομοσπονδίας. Αυτό είναι το ζητούμενο. Να μπορέσουμε να μετακινηθούμε από το νυν ενιαίο κράτος προς μία πραγματική, γνήσια ομοσπονδία, η οποία βεβαίως θα πρέπει να είναι συμφωνημένη, θα πρέπει να ικανοποιεί τα συμφέροντα και των δύο κοινοτήτων και θα πρέπει να βασίζεται βέβαια και στο ευρωπαϊκό δίκαιο, εφόσον η Κύπρος είναι κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
VOA: Έχουμε όμως και πολλά ευχάριστα νέα από την Κύπρο. Και ένα από αυτά βέβαια είναι η είδηση που πήραμε πριν λίγους μήνες για την προοπτική εντοπισμού σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου ή και πετρελαίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου. Τι δείχνουν αυτές οι έρευνες και για τι ποσότητες μιλάμε; Μιλάμε για ποσότητες που θα μπορούσαν να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες της Κύπρου και για πόσο χρονικό διάστημα; Θα μπορούσαν να καλυφθούν επίσης οι ενεργειακές ανάγκες γειτονικών κρατών ή ενδεχομένως και της Ευρώπης ολόκληρης;
ΥΠΕΞ: Αυτή κύριε Μπίστη είναι πράγματι μια από τις πιο σημαντικές εξελίξεις από την ανεξαρτησία της Κύπρου μέχρι σήμερα, εκτός βέβαια από τη ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που από πολιτικής και στρατηγικής σκοπιάς, ήταν η σημαντικότερη εξέλιξη.
Η εξέλιξη με το θέμα της ανακάλυψης κοιτασμάτων φυσικού αερίου, κυρίως, δεν ξέρουμε ακόμα για πετρέλαιο, στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι μία εξέλιξη η οποία έχει τεράστια σημασία όχι μόνο από οικονομική πλευρά αλλά και από πολιτική και από στρατηγική σκοπιά.
Να πω κάποια στοιχεία για να δούμε το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε. Όλη η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου υπολογίζεται ότι έχει γύρω στα 350 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Και μιλούμε για δύο περιοχές κυρίως, την περιοχή της Λεβαντίνης και την περιοχή του Άνω Νείλου, όπως λέγεται. Αυτές οι δύο περιοχές έχουν, με βάση κάποιες έρευνες που έχουν γίνει από την Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία, περίπου γύρω στα 350 με 400 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου και γύρω στα τεσσεράμισι επίσης δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου.
Ήδη, όπως γνωρίζετε, το Ισραήλ έχει προχωρήσει σε 4 περίπου τοποθεσίες με ερευνητική γεώτρηση και παραγωγή. Αυτή τη στιγμή το Ισραήλ παράγει φυσικό αέριο για τις ανάγκες του. Το ίδιο συμβαίνει και με την Αίγυπτο η οποία παράγει και πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Εμείς ξεκινήσαμε αυτό το πρόγραμμα της διερευνητικής γεώτρησης τον περασμένο Σεπτέμβριο και πολύ σύντομα, μέχρι το τέλος αυτού του χρόνου, θα έχουμε τα πρώτα οριστικά αποτελέσματα αναφορικά με τις ποσότητες που υπάρχουν στο συγκεκριμένο χώρο. Οι υπολογισμοί που έχουμε μέχρι στιγμής είναι μεταξύ 3 και 9 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου στη συγκεκριμένη μόνο περιοχή.
VOA: Δηλαδή μιλάμε για τεράστιες ποσότητες…
ΥΠΕΞ: Μιλάμε για μεγάλες ποσότητες οι οποίες ασφαλώς θα καλύψουν τις ανάγκες της Κύπρου και ελπίζουμε ότι με τον νέο κύκλο αδειοδότησης, τον οποίο θα ξεκινήσουμε στις αρχές του χρόνου για τα υπόλοιπα 12 τεμάχια τα οποία βρίσκονται στο νότιο μέρος της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης θα μπορούμε να προχωρήσουμε με πιο σημαντικές ανακαλύψεις για το καλό της Κύπρου και προς όφελος, όχι μόνο της οικονομίας μας, αλλά επίσης, θα έλεγα, της σταθερότητας και της ειρήνης και της συνεργασίας με τις γύρω περιοχές.
Ήδη συνεργαζόμαστε με το Ισραήλ και προτιθέμεθα να συνεργαστούμε και με τη Αίγυπτο και με τον Λίβανο. Και είναι γι αυτό που προχωρούμε με πολύ σημαντικές συμφωνίες τις οποίες θα υπογράψουμε με αυτές τις χώρες.
VOA: Στα οφέλη από την εκμετάλλευση αυτών των κοιτασμάτων θα έχουνε κανένα μέρισμα οι Τουρκοκύπριοι;
YΠE: Κυριε Μπίστη, οι Τουρκοκύπριοι για μας είναι ένα πολύτιμο κομμάτι του λαού μας. Αυτή ήταν πάντα η τοποθέτησή μας, ότι η Τουρκοκυπριακή κοινότητα, οι τουρκοκύπριοι συμπατριώτες μας, αποτελούν ένα αναπόσπαστο, πολύτιμο κομμάτι του κυπριακού λαού. Και σίγουρα αυτά όλα τα οφέλη, αυτός ο πλούτος ο οποίος πιστεύουμε ότι υπάρχει στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη, θα είναι προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ή της μετεξέλιξής της σε ένα ομόσπονδο κράτος και οπωσδήποτε προς όφελος ολοκλήρου του κυπριακού λαού και σ’ αυτόν σίγουρα περιλαμβάνονται οι τουρκοκύπριοι συμπατριώτες μας.
Βεβαίως, προσπάθειά μας είναι να επανενωθεί η Κύπρος, να καταλήξουμε σε μία συμφωνία με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας και μέσα στα πλαίσια αυτής της συμφωνίας, μέσα στα πλαίσια της συνεργασίας μας σε ένα επανενωμένο κράτος σίγουρα θα υπάρχει όφελος για όλους του πολίτες της Κύπρου.
VOA: Στο δεύτερο εξάμηνο του νέου χρόνου που ανατέλλει σε λίγες ημέρες κυρία Μαρκουλλή, θα έχουμε και μια άλλη ευχάριστη είδηση. Την ανάληψη μιας πολύ σημαντικής προεδρίας από μέρους της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Βλέπετε αυτήν εξέλιξη σαν μια ευκαιρία για να προβληθούν θέματα που αφορούν την Κύπρο ή την θεωρείτε σαν ένα μέσον με το οποίο η Κύπρος θα μπορούσε να συμβάλει περισσότερο στην επίλυση των πολύ σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σήμερα, περιλαμβανομένης της τεράστιας οικονομικής κρίσης που απειλεί, όπως γνωρίζετε πολύ καλά, και το μέλλον της Ευρωζώνης.
ΥΠΕΞ: Εμείς βλέπουμε αυτή την Προεδρία σαν μια τεράστια πρόκληση κύριε Μπίστη. Την βλέπουμε σαν μια τεράστια ευθύνη. Για την μικρή μας Κύπρο, η οποία είναι ένα από τα νέα κράτη της ΕΕ, είναι η πρώτη φορά που θα ασκήσουμε την προεδρία της ΕΕ. Αντιμετωπίζουμε αυτή την πρόκληση με μεγάλη υπευθυνότητα.
Σίγουρα η προσπάθεια κάθε προεδρίας είναι να προωθήσει τα Ευρωπαϊκά θέματα, τα θέματα τα οποία βρίσκονται ήδη στην κληρονομημένη ατζέντα του τρίο της Ευρωπαϊκής Προεδρίας αυτή την στιγμή, που είναι οι τρείς χώρες, Πολωνία, Δανία και Κύπρος. Άρα θα κληρονομήσουμε ένα μεγάλο μέρος από αυτήν την ατζέντα, η οποία συμπεριλαμβάνει πολύ σημαντικά θέματα, όπως είναι, για παράδειγμα, το θέμα του προϋπολογισμού της ΕΕ, το λεγόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, στο οποίο θα πρέπει να καταλήξουν οι διαπραγματεύσεις κατά την διάρκεια της προεδρίας μας.
Αντιλαμβάνεστε ότι η Κύπρος θα βρίσκεται στο επίκεντρο όλων αυτών των πολύ σημαντικών συζητήσεων και για το θέμα του προϋπολογισμού αλλά και για το θέμα της αντιμετώπισης, όπως πολύ σωστά είπατε, αυτής της κρίσης της οικονομικής, που μαστίζει σήμερα ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη και ιδιαίτερα τις χώρες της Ευρωζώνης. Εμείς θα συμβάλουμε κατά την διάρκεια της προεδρίας μας στο να δημιουργηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις και εκείνες οι συγκλίσεις που θα συμβάλουν στην όσο το δυνατόν καλύτερη επίλυση των προβλημάτων.
Βεβαίως και εμείς κατά την διάρκεια της προεδρίας μας θα αναδείξουμε ορισμένα θέματα και δικές μας προτεραιότητες. Μεταξύ αυτών είναι το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο, όπως το ονομάζουμε, που θα αναδείξει εκείνα τα κοινωνικά προβλήματα τα οποία αποτελούν συνέπεια της οικονομικής κρίσης, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανεργία η οποία, όπως γνωρίζετε, πλήττει κατά κύριο λόγο τους νέους της ΕΕ, σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις, σε μερικές χώρες, τα ποσοστά της ανεργίας μεταξύ των νέων βγαίνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα, 40-45%. Είναι μία κοινωνική μάστιγα, θα έλεγα, η οποία πλήττει αυτή την στιγμή τους πολίτες της ΕΕ και επίσης κατά την διάρκεια της προεδρίας μας θα αναδείξουμε τις σχέσεις της ΕΕ με τους γείτονές μας στην Νότια περιοχή της Μεσογείου, με μια πολύ σημαντική συνάντηση μεταξύ ΕΕ και των χωρών-μελών του Αραβικού Συνδέσμου. Είμαστε πραγματικά σε ένα πολύ σημαντικό στάδιο προετοιμασίας. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας, αλλά είμαστε σίγουροι ότι θα πετύχουμε σε αυτή την μεγάλη πρόκληση.
VOA: Κυρία Μαρκουλλή, καταλήγοντας να γυρίσουμε πίσω στην επίσκεψή σας εδώ στην Ουάσιγκτον. Στα πλαίσιά της είχατε και μια σειρά συναντήσεων με μέσα ενημέρωσης, πολύ σημαντικά, από εφημερίδες, όπως η Ουάσιγκτον Τάϊμς και η Ουώλ Στρήτ Τζέρναλ, περιοδικά όπως το Νιούζγουϊκ, ειδησεογραφικά πρακτορεία όπως το Ασόσιέϊτεντ Πρες και ραδιοτηλεοπτικά κανάλια όπως, καλή ώρα, η Φωνή της Αμερικής. Υπάρχει ένα μήνυμα κοινό το οποίο θέλετε να μεταδώσετε μέσω όλων αυτών των συνεντεύξεων που έχετε παραχωρήσει στο τελευταίο τριήμερο;
ΥΠΕΞ: Το πρώτο μήνυμα που θέλω να δώσω είναι ότι πρέπει επί τέλους να τερματιστεί αυτή η κατοχή της Κύπρου, ότι πρέπει επί τέλους να επανενωθεί το νησί για να μπορέσουμε Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι μαζί να εργαστούμε για το καλό του τόπου μας, για την πρόοδο του τόπου μας, και για την πρόοδο της Ευρώπης.
Μέσα από αυτή την νέα πρόκληση πού είναι το θέμα της εκμετάλλευσης του φυσικού μας πλούτου, πιστεύω ότι δίνεται ένα πολύ μεγάλο κίνητρο και για τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας αλλά και για την ίδια την Τουρκία, να εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό μήνυμα που θέλω να δώσω: Τερματισμός της κατοχής. Επανένωση της Κύπρου και συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων και με την Τουρκία για να μπορέσουμε να φέρουμε την ειρήνη, την πρόοδο και την ευημερία στην περιοχή μας.
VOA: Κυρία Υπουργέ, σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τον χρόνο που αφιερώσατε σήμερα κοντά μας, για τα τόσα ενδιαφέροντα πράγματα που μας είπατε και για τις απόψεις που εκφράσατε. Να ευχηθώ κι εγώ, την επόμενη φορά που θα βρεθούμε για να συνεχίσουμε αυτή την συζήτηση, να είναι σε μια ενωμένη και ελεύθερη Κύπρο, σαν αυτήν που περιγράψατε κι εσείς νωρίτερα και που ξέρω πόσο πολύ αγωνίζεστε για να την δημιουργήσετε.
ΥΠΕΞ: Ευχαριστώ πάρα πολύ κύριε Μπίστη. Να είστε καλά.