Ο Πρόεδρος Μπους λεει πως η ελευθερία είναι το μέλλον της Μέσης Ανατολής. Τη δήλωση αυτή ο αμερικανός πρόεδρος την έκανε μιλώντας σε φοιτητές πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης.
Μιλώντας την επομένη της μεταβίβασης της κυριαρχίας του Ιράκ στην προσωρινή Ιρακινή κυβέρνηση, ο πρόεδρος Μπους προέτρεψε και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής να ενστερνιστούν τη δημοκρατία. Οι εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν, είπε, είναι σαφείς: «Η μια εναλλακτική λύση είναι η εφαρμογή του πολιτικού δόγματος της τυραννίας, της αυτοκτονίας και της δολοφονίας, που αντιβαίνει προς τους κανόνες της δικαιοσύνης που εμπεριέχονται στο Ισλάμ και κάθε άλλη μεγάλη θρησκεία. Η άλλη είναι η επικράτηση της δικαιοσύνης, βάσει της οποίας τα μέλη μιας κοινωνίας θα ζουν ειρηνικά και θα είναι σε θέση να βελτιώσουν τη ζωή τους και τη ζωή των παιδιών τους.»
Ο αμερικανός Πρόεδρος είπε για μια ακόμα φορά πως δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο καλούπι για τη δημοκρατία. Αλλά, πρόσθεσε, ή Τουρκία μπορεί να χρησιμεύσει σαν παράδειγμα μιας κατ εξοχήν μουσουλμανικής χώρας που κυβερνάται δημοκρατικά και που εφαρμόζει θρησκευτική ανοχή. Κατά την έκφρασή του: «Η Τουρκία, όπως και πολλές άλλες χώρες σε διάφορα σημεία της γής, διαπίστωσε πως εάν η δικαιοσύνη είναι ο στόχος η δημοκρατία είναι η απάντηση.»
Η ομιλία του προέδρου Μπους εντάσσεται στα πλαίσια της συνεχιζόμενης εκστρατείας της αμερικανικής κυβέρνησης να προωθήσει την πρωτοβουλία της για μεταρρυθμίσεις στη Μέση Ανατολή. Ορισμένοι επικριτές στην περιοχή καταγγέλλουν ότι ο αμερικανός πρόεδρος προσπαθεί να επιβάλει τις απόψεις του χωρίς ίχνος σεβασμού για την κουλτούρα και τις παραδόσεις τους. Ο πρόεδρος Μπους παραδέχτηκε πως υπάρχει σκεπτικισμός αλλά, πρόσθεσε, αυτό οφείλεται στο ότι οι ιδέες του έχουν παρερμηνευθεί. Όπως είπε: «Ορισμένοι άνθρωποι σε μουσουλμανικές χώρες έχουν ταυτίσει τη δημοκρατία με ότι το χειρότερο υπάρχει στην κουλτούρα της Δύσης γι αυτό δε θέλουν καμία σχέση μαζί της. Θα ήθελα να βεβαιώσω τους ανθρώπους αυτούς, πως όταν μιλάω για τα αγαθά της ελευθερίας, δεν έχω κατά νουν τα ξεδιάντροπα βίντεο και την άκρατη εμπορικοποίηση. Δεν υπάρχει τίποτα το ασυμβίβαστο μεταξύ των δημοκρατικών αξιών και των υψηλών αρχών της κοσμιότητας.»
Ο πρόεδρος Μπους είπε επίσης πως οι λαοπρόβλητες κυβερνήσεις αντικατοπτρίζουν το λαό που τις εκλέγει . Συνεπώς κάθε δημοκρατία έχει τη δική της δομή και τις δικές της παραδόσεις και απόψεις και τόνισε πως η Αμερική γνωρίζει ότι για να εκπληρώσει μια χώρα την υπόσχεσή της για δημοκρατία απαιτείται χρόνος και έφερε σαν παράδειγμα τις μακροχρόνιες προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών να αποτινάξουν τη δουλεία και τις φυλετικές διακρίσεις.
Με την ομιλία του στο πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης ο πρόεδρος Μπους ολοκλήρωσε την πρώτη επίσκεψή του στην Τουρκία, στην οποία μετέβη έχοντας δύο στόχους. Πρώτον να εξασφαλίσει στη διάρκεια της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ τη δέσμευση της Συμμαχίας ότι θα βοηθήσει στην εκπαίδευση και εξοπλισμό των Ιρακινών στρατευμάτων και δεύτερο να ενισχύσει τις σχέσεις της Ουάσινγκτον με την Τουρκία, που είναι το μόνο νατοϊκό μέλος με κατ εξοχήν μουσουλμανικό πληθυσμό.