Με αφορμή τη σημερινή δεύτερη επέτειο του μεγάλου τρομοκρατικού χτυπήματος εναντίον της Αμερικής, ο Ειδικός Συντονιστής του Στέητ Ντηπάρτμαντ για το Κυπριακό, Πρέσβης Τόμας Γουέστον, αναφέρθηκε σε ορισμένες ελάχιστα γνωστές λεπτομέρειες από τη δική του εμπειρία της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο δημοσιογράφο Γιώργο Μπίστη για τη Φωνή της Αμερικής.
ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ
Γ. Μπίστης: Κύριε Γουέστον, το τρομοκρατικό χτύπημα στη Ουάσιγκτον και τη Νέα Υόρκη σημειώθηκε την παραμονή μιας συνάντησης που είχε προγραμματισθεί για να προωθηθεί η προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Τι θυμόσαστε από εκείνη την ημέρα.;
Πρέσβης κ. Γουέστον: Θυμάμαι εκείνη την ημέρα καλά γιατί, όπως ξέρεις, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών είχε προσκαλέσει τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων της Κύπρου, τον (τότε) Πρόεδρο Γλαύκο Κληρίδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς να τον συναντήσουν στη Νέα Υόρκη σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η διαδικασία των ενδοκυθπριακών συνομιλιών. Ο κύριος Ντενκτάς είχε αρνηθεί να αποδεχθεί την πρόσκληση του Γενικού Γραμματέα αλλά ο κύριος Κληρίδης την είχε δεχθεί κι έτσι αποφασίστηκε να έχουμε τη συνάντηση με τον κύριο Αννάν, έστω και δίχως τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, στις 12 Σεπτεμβρίου. Στις 11 Σεπτεμβρίου λοιπόν, ο κύριος Κληρίδης βρίσκονταν καθοδόν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησής του, ο Γιαννάκης Κασσουλίδης, είχε ήδη φθάσει στη Νέα Υόρκη και εγκατασταθεί στο ξενοδοχείο Γουώλντορφ, κι εγώ βρισκόμουνα στο γραφείο μου στη Ουάσιγκτον όπου μάζευα τα χαρτιά που χρειαζόμουν για τη συνάντηση στον ΟΗΕ και ετοιμαζόμουν να πάω στο αεροδρόμιο για την πτήση προς τη Νέα Υόρκη. Τότε ήταν που σημειώθηκε η μεγάλη καταστροφή.
Στη Ουάσιγκτον επικρατούσε μια χαώδης κατάσταση. Το Στέητ Ντηπάρτμαντ εκκενώθηκε και δεν υπήρχε κανένας τρόπος να για να ταξίδευε κανείς στη Νέα Υόρκη. Ο κύριος Κασσουλίδης αποκλείσθηκε στο Γουώλτορφ της Νέας Υόρκης, αλλά όμως ήμουνα σε επικοινωνία μαζί του, χάρις στα κινητά τηλέφωνα τα οποία κατά κάποιο τρόπο συνέχισαν να λειτουργούν παρά τη μεγάλη καταστροφή. Ο κύριος Κληρίδης ήταν ακόμη στον αέρα. Η πτήση του άλλαξε προορισμό και τον πήγε στο Γκάντορ και κατόπιν Μοντρεάλ του Καναδά, αλλά όμως δεν έφθασε ποτέ στη Νέα Υόρκη τα αεροδρόμια της οποίας και είχανε κλείσει. Έτσι λοιπόν, η δραστηριότητα για το Κυπριακό, όπως και κάθε άλλη δραστηριότητα στη διπλωματία και τον Αμερικανικό τρόπο ζωής διαταράχτηκε εκείνη την ημέρα.
Πάντως είναι ενδιαφέρον το ότι μια από τις πρώτες δραστηριότητες που επαναπρογραμματίσθηκαν στην καινούργια Γενική Συνέλευση που έγινε έγινε 5-6 εβδομάδες μετά την 11 Σεπτεμρβίου ήταν το Κυπριακό. Και μία από τις πρώτες ανακοινώσεις που εξέδωσαν τα Ηνωμένα Έθνη μετά την τρομοκρατική επίθεση ήταν σε σχέση με το Κυπριακό.
Γ. Μπίστης: Στις συνομιλίες που είπατε ότι είχατε με φορητά τηλέφωνα εκείνη την ημέρα με τον αποκλεισμένο στη Νέα Υόρκη κ. Κασσουλίδη, τι ανησυχίες σας εξέφρασε; Θέλησε να μάθει αν υπήρχαν Έλληνες ή Κύπριοι μεταξύ των θυμάτων;
Πρέσβης κ. Γουέστον: Βεβαίως. Ας μη ξεχνάμε πως ο κύριος Κασσουλίδης ήτανε τότε Υπουργός Εξωτερικών και βρίσκονταν κάτω από συνθήκες πού ήταν αδύνατον ο ίδιος να ελέγξει. Αλλά δεν ήταν τελείως αποκομμένος γιατί ήμασταν μαζί του συνδεδεμένοι τηλεφωνικά. Όπως ήταν φυσικό, πρωτίστως η προσοχή του επικεντρώθηκε στο τι είχε συμβεί, και αυτό που είχε συμβεί βέβαια ήταν μια μεγάλο επίθεση κατά της Αμερικής. Εξέφρασε μεγάλο ενδιαφέρον και ανησυχία για όλα τα θύματα και όχι μόνον για τους Κυπρίους μεταξύ των θυμάτων. Όπως ξέρεις ένα από τα θύματα ήταν μία Κύπρια αεροσυνοδός, αλλά αυτό το μάθαμε προς το τέλος εκείνης της εβδομάδας. Γενικά ήταν ανήσυχος για την επίθεση εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών, για την τύχη των τόσων ανθρώπων που δεν είχε ακόμα μαθευτεί πως είχαν σκοτωθεί και έκανε ότι μπορούσε για να μας συμπαρασταθεί και να βοηθήσει την Αμερική να ανταποκριθεί στο μεγάλο αυτό χτύπημα.
Γ. Μπίστης: Κύριε Πρέσβη σας ευχαριστώ που πήρατε μέρος στο ειδικό αφιέρωμά μας στην 11η Σεπτεμβρίου.