Ευρωπαίοι ηγέτες ενέκριναν το σχέδιο του νέου Συντάγματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η Ελληνική αστυνομία χρησιμοποιούσε δακρυγόνα αέρια για να διαλύσει ομάδα αντι-καπιταλιστών διαδηλωτών, που είχαν συγκεντρωθεί κοντά στο χώρο της διάσκεψης κορυφής.
O Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κώστας Σημίτης, που ολοκληρώνει τον μήνα αυτό ένα εξάμηνο στην Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι τόσο ο ίδιος, όσο και οι άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες που συμμετέχουν, συμπεριλαμβανομένων των ηγετών από τις δέκα νέες χώρες που πρόκειται να ενταχθούν στην Ένωση στο προβλεπόμενο μέλλον, συμφώνησαν ότι το σχέδιο του νέου συντάγματος αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την αναδιάρθρωση του τρόπου λειτουργίας της Ευρωπαϊκής κοινότητας.
Το σχέδιο εκπονήθηκε από μια συντακτική επιτροπή, υπό την προεδρία του υ τέως προέδρου της Γαλλίας, Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εσταίν, η οποία το επεξεργάσθηκε επί δεκαέξι μήνες. Ο κύριος Ντ’ Εσταίν υπέβαλε προσωπικά το σχέδιο στη σύνοδο κορυφής του Πόρτο Καρράς και λίγο αργότερα οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποσύρθηκαν σε μια κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση, στην οποία και το συζήτησαν. Ορισμένοι από αυτούς κατέστησαν σαφές ότι θα επιδιώξουν τροποποιήσεις στο έγγραφο, όταν οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αρχίσουν τις σχετικές διαπραγματεύσεις για την υιοθέτηση του νέου συντάγματος, τον Οκτώβριο. Αλλά, επί του παρόντος, ο κ. Σημίτης λέει ότι το εγκριθέν σχέδιο αποτελεί μια καλή αφετηρία για τις διαπραγματεύσεις. Κατά τον Έλληνα Πρωθυπουργό, πρόκειται για ένα εξαίρετο συμβιβαστικό έγγραφο, πάνω στο οποίο θα μπορούσε να στηριχθεί πολλή και καλή δουλειά στο μέλλον.
Διπλωμάτες στη διάσκεψη παραδέχονται ότι το σχέδιο του νέου συντάγματος δεν ικανοποιεί απόλυτα κανέναν. Αλλά υπάρχει ομοφωνία, πως οι αλλαγές τις οποίες προνοεί, συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην αποτροπή της θεσμικής παράλυσης που θα μπορούσε να προκληθεί με την προβλεπόμενη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παρόλα αυτά, η Βρετανία λεει πως θα εργασθεί σκληρά για να διαγραφούν από το σχέδιο τα άρθρα που προβλέπουν στενότερο συντονισμό της οικονομικής πολιτικής, σε πανευρωπαϊκή βάση. Επίσης, το Λονδίνο αξιώνει να του επιτραπεί να ασκήσει το δικαίωμα βέτο, ενάντια σε αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γύρω από θέματα φορολογίας και εξωτερικής πολιτικής. Ο Γάλλος Πρόεδρος Ζάκ Σιράκ κατέδειξε πρόσφατα ότι η απειλή και μόνον της άσκησης του δικαιώματος της αρνησικυρίας, μπορεί να παρεμποδίσει την λήψη αποφάσεων του κοινοτικού συνόλου. Ειδικότερα, ο κ. Σιράκ εξανάγκασε να διακοπούν οι συνομιλίες για την μεταρρύθμιση του συστήματος αγροτικών επιδοτήσεων, απειλώντας ότι θα ασκούσε βέτο σε οποιαδήποτε απόφαση που θα μπορούσε να ήταν δυσμενής για τα συμφέροντα των Γάλλων αγροτών.
Ο Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εσταίν δήλωσε ότι το σχέδιο συντάγματος επεκτείνει την λήψη αποφάσεων, με βάση τις επιθυμίες της πλειοψηφίας των μελών από 37 σε 80 τομείς. Αλλά παραδέχθηκε ότι θα χρειασθεί να περάσουν πολλά ακόμη χρόνια, πριν τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής ρυθμίζονται με οποιοδήποτε άλλο τρόπο, διαφορετικό του σημερινού, που στηρίζεται στη ομόφωνη συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών. Κατά την έκφρασή του: «Τα όσα εικάζονται, είναι μυθεύματα. Δεν πρόκειται να υπάρξουν αποφάσεις για θέματα εξωτερικής πολιτικής δια ψηφοφορίας. Οι αποφάσεις στα θέματα αυτά, παίρνονται μόνον με ομοφωνία.»
Ο κ. Ντεσταίν παρατήρησε ότι χρειάστηκαν 20 χρόνια για να δημιουργηθεί το ενιαίο νομισματικό σύστημα, που απέληξε στην εισαγωγή του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, του Ευρώ. Θα χρειασθεί ακόμη περισσότερος καιρός για να δημιουργηθεί το πλαίσια για μια κοινή εξωτερική πολιτική. Αλλά όμως, τόνισε, το σχέδιο του νέου συντάγματος περιέχει ορισμένες πρόνοιες οι οποίες αποτελούν ένα μεγάλο βήμα προς την επίτευξη του στόχου αυτού. Στις πρόνοιες αυτές, συμπεριέλαβε την αντικατάσταση του συστήματος της εκ περιτροπής Προεδρίας, από έναν Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που θα εκλέγεται για μια πολυετή θητεία, καθώς επίσης και την δημιουργία μιας ακόμα θεσμικής θέσης, του Υπουργού Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.