Το Σάββατο κλείνουνε 28 χρόνια από τότε που Τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Κύπρο και κατέλαβαν το ένα τρίτο του νησιού. Με αφορμή την επέτειο, ο Γιώργος Μπίστης είχε την ακόλουθη συζήτηση με την Πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας τις Ηνωμένες Πολιτείες Ερατώ Κοζάκου-Μαρκουλλή. Η πρώτη δορυφορική μετάδοση της συνέντευξης έγινε στις 11:45 EDT της Πέμπτης, 18 Ιουλίου 2002. Στην Αθήνα το πρόγραμμα αναμετέδωσε το ΡΑΔΙΟ ΣΚΑΙ 100.3 FM και στη Λευκωσία το ΡΑΔΙΟ ΠΡΩΤΟ.
Μπίστης: Κυρία Πρέσβη, την εβδομάδα αυτή τηρούμε τη θλιβερή επέτειο της Τουρκικής εισβολής του 1974, που είχε σαν αποτέλεσμα να διαιρεθεί η Κύπρος. Κάθε χρόνο από τότε που τηρείται η επέτειος αυτή, η ανάγκη για τη επίλυση της κρίσης στο νησί γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Εσείς που ζήσατε την εισβολή, τι θα μπορούσατε να πείτε για την καινούργια γενιά για την οποία η όλη αυτή ιστορία ακούγεται σαν ένα όνειρο του παρελθόντος;
Κυρία Κοζάκου-Μαρκουλλή: Σίγουρα η δική μου γενιά κ. Μπίστη έχει ζήσει τις τραγικές στιγμές της εισβολής και την τραγωδία, πραγματικά, που επέφερε η εισβολή με την προσφυγοποίηση, με τους αγνοούμενους κλπ. Είναι πραγματικά μια πολύ οδυνηρή εμπειρία και για εκείνους που προσφυγοποιήθηκαν αλλά και για όλους τους Κυπρίους γιατί από το 1974 η Κύπρος έπαψε να έχει εκείνη την ομορφιά που είχε πριν με τη συμβίωση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Η διαίρεση, η τεχνητή διαίρεση, του νησιού είναι κάτι το εντελώς αφύσικο. Πέρα λοιπόν από την οδύνη και τον πόνο που επέφερε η εισβολή υπάρχει και αυτό το συναίσθημα της διαίρεσης των δύο κοινοτήτων που είναι τόσο αφύσικο μιας και οι δύο κοινότητες έζησαν ειρηνικά για τουλάχιστον τέσσαρες αιώνες.
Μπίστης: Κυρία Πρέσβη, ανήμερα της επετείου εσείς θα βρίσκεστε στη Νέα Υόρκη για μια σειρά εκδηλώσεων που προγραμματίζει η Κυπριακή κοινότατα της μεγαλούπολης – από συναυλίες μέχρι μνημόσυνα. Μιλήστε μας για τις εκδηλώσεις αυτές και τη δική σας συμμετοχή.
Κυρία Κοζάκου-Μαρκουλλή: Σήμερα (Πέμπτη, 18 Ιουλίου) φεύγω για τη Νέα Υόρκη όπου το απόγευμα θα συμμετάσχω σε μια από τις επιτροπές της (μεγάλης Ελληνοαμερικανικής Οργάνωσης) ΑΧΕΠΑ που, όπως ξέρετε, έχει το (ετήσιο) συνέδριό της αυτές τις ημέρες στη Νέα Υόρκη, το οποίο και συμπίπτει με τις εκδηλώσεις για την επέτειο της εισβολής. Θα κάνω μια ενημέρωση στην επιτροπή Εθνικών και Κυπριακών θεμάτων της ΑΧΕΠΑ. Αύριο (Παρασκευή, 19 Ιουλίου) θα είναι το (επίσημο) δείπνο της ΑΧΕΠΑ, όπου και πάλι θα μιλήσω, βεβαίως ξανά με κύριο θέμα την επέτειο της εισβολής αλλά και το που βρισκόμαστε και τι προοπτικές υπάρχουν για το μέλλον. Το Σάββατο (20 Ιουλίου) θα γίνει, όπως ήδη είπατε, και η μεγάλη εκδήλωση στο Central Park με συμμετοχή δύο Ελλήνων τραγουδιστών, του Διονύση Σαββόπουλου και του Αλκίνοου Ιωαννίδη, μαζί βέβαια με όλη την ομογένεια της Νέας Υόρκης και των γύρω περιοχών. Κι εκεί σίγουρα θα υπάρχουν μηνύματα τα οποία θα δοθούν και από εμένα για την σημασία αυτής της επετείου και ιδιαίτερα για τη χρησιμότητα της περιόδου που περνούμε από τώρα μέχρι το Δεκέμβριο, που θα παρθεί η απόφαση για την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μπίστης: Είπατε κυρία Μαρκουλλή ότι μεταξύ άλλων θα κάνετε και μία ενημέρωση για το που βρίσκονται οι συνομιλίες στην Κύπρο. Πιστεύετε ότι αυτή τη φορά ο Πρόεδρος Κληρίδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης κ. Ντενκτάς θα μπορέσουν να βρουν τρόπο να γεφυρώσουν τις διαφορές για να διασφαλισθεί πως όλοι οι κάτοικοι του νησιού, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, θα ζήσουν ειρηνικά, όπως είπατε κι εσείς, ο ένας δίπλα στον άλλο στην αγαπημένη τους Κύπρο;
Κυρία Ερατώ Κοζάκου-Μαρκουλλή: Αυτή είναι η ελπίδα μας, πραγματικά κ. Μπίστη. Βεβαίως αυτή τη φορά έχουμε για πρώτη φορά συνομιλίες οι οποίες έχουν διαρκέσει έξη μήνες περίπου τώρα. Υπάρχουν περίπου 45-46 συναντήσεις μέχρι στιγμής και όπως θυμάστε στην αρχή του χρόνου υπήρχε κάποια ευφορία, κάποια αισιοδοξία, ότι η απόφαση αυτή για απ ευθείας συνομιλίες θα μπορούσε σύντομα να φέρει αποτελέσματα. Δυστυχώς, μέχρι στιγμής δεν είδαμε την πρόοδο που αναμέναμε στις συνομιλίες. Δυστυχώς, αντιμετωπίζουμε τα ίδια προβλήματα από την άλλη πλευρά. Ελπίζουμε όμως ότι αυτή η αίσθηση του επείγοντος που υπάρχει και είναι τόσο έκδηλη, το επείγον του ότι η Κύπρος θα ενταχθεί πολύ σύντομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση—όπως ανέφερα προηγουμένως μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου θα παρθεί η απόφαση για την ένταξη της Κύπρου και η Κύπρος ηγείται αυτή τη στιγμή όλων των υποψηφίων χωρών – θα δημιουργήσει εκείνο το κλίμα (που χρειάζεται) τόσο στην Τουρκοκυπριακή ηγεσία αλλά και ιδιαίτερα στην Τουρκία για να δουν πραγματικά τα συμφέροντα και της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων από την επανένωση της Κύπρου, τη λύση του Κυπριακού και την ένταξη μια επανενωμένης Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μπίστης: Σας ευχαριστώ πολύ κυρία Πρέσβη κι εύχομαι κι εγώ αυτή να είναι η τελευταία χρονιά που κάνουμε πρόγραμμα για να θυμίσουμε την εισβολή του 74 και να τονίσουμε την ανάγκη επανένωσης των δύο κοινοτήτων της Κύπρου.
Κυρία Κοζάκου-Μαρκουλλή: Κι εγώ ευχαριστώ πάρα πολύ κι ευχαριστώ τη «Φωνή της Αμερικής» για όλο το ενδιαφέρον που έχει επιδείξει αλλά και για τη συμπαράστασή της.