Η μεγάλη Ελληνοαμερικανική οργάνωση ΑΧΕΠΑ πραγματοποίησε την Τρίτη στη Ουάσιγκτον συνέδριο γύρω από τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Περισσότερα στην ακόλουθη ανταπόκριση του Γιώργου Μπίστη.
Η διάσκεψη της ΑΧΕΠΑ έκανε μια περιεκτική εξέταση της στρατιωτικής στρατηγικής, των σχέσεων και της οικονομικής κατάστασης στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων. Ομιλητές ήταν ο Ted Galen Carpenter, αντιπρόεδρος του περίφημου Ινστιτούτου Cato, o Gregory Copley, πρόεδρος του Συνδέσμου Διεθνών Στρατηγικών Μελετών, ο Philip Gordon, αξιωματούχος του γνωστού Ινστιτούτου Brookings και ο υποστράτηγος William Nash, διευθυντής του κέντρου αποτρεπτικής δράσης του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων.
Τη συζήτηση συντόνισε ο πρόεδρος της αρμόδιας για τις Ελληνικές υποθέσεις και το Κυπριακό επιτροπής της ΑΧΕΠΑ Βάσος Χρυσάνθου, ο οποίος και μας έκανε την εξής εκτίμηση: «Νομίζω ότι η συζήτηση ήταν πάρα πολύ ενημερωτική. Το σύνολο των τεσσάρων πάνελιστ που είχαμε μας έδωσε μια αντιπροσωπευτική εικόνα από πλευράς στρατιωτικής των γεγονότων στα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή. (Οι πάνελιστς) μας έδωσαν επίσης και ορισμένες εκτιμήσεις ως προς το τι πρέπει να γίνει για να προωθηθούν τα θέματα που ενδιαφέρουν εμάς σαν ΑΧΕΠΑ.»
Ανάμεσα στα θέματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την Ελληνοαμερικανική οργάνωση είναι ο ρόλος της Ελλάδας στις προσπάθειες για ειρήνη και σταθερότητα στα Βαλκάνια, το Κυπριακό και οι σχέσεις της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τονίσθηκε γενικά ότι η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στα Βαλκάνια σαν χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως χαρακτηριστικά είπε ο William Nash, η Ελλάδα έχει εξελιχθεί από Βαλκανική χώρα στην Ευρώπη σε Ευρωπαϊκή χώρα στα Βαλκάνια. Υπογραμμίσθηκαν πολλές σχετικές πρωτοβουλίες της Αθήνας στα τελευταία δύο χρόνια και ιδιαίτερα μετά την ανάληψη του Υπουργείου Εξωτερικών από τον Γιώργο Παπανδρέου. Σαν σημαντικά κρίθηκαν τα οικονομικά ανοίγματα Ελλήνων επιχειρηματιών σε διάφορες Βαλκανικές χώρες και η απόφαση της Ελλάδας να παύσει να αντιτίθεται στην υλοποίηση των Τουρκικών σχεδίων για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σχετικά με την Τουρκία, ο Ted Galen Carpenter επεσήμανε ότι θεωρείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες σαν μεγάλος παράγων σταθερότητας στη γεωγραφική περιοχή στην οποία βρίσκεται και σαν εξαίρετος σύμμαχος, αλλά, όπως είπε, στην πραγματικότητα η Τουρκία υποστηρίζει τις Ηνωμένες Πολιτείες μόνον όποτε είναι προς το συμφέρον της. Την παρομοίασε μάλιστα με το Ιράν στην εποχή του Σάχη, πού ήταν μια χώρα με τεράστια εσωτερικά προβλήματα, τα οποία αρνούντο να δουν πολλοί από έξω. Ο Gregory Copley, όμως, ανέφερε ότι το θετικό είναι ότι μια σημαντική μερίδα ευπόρων Τούρκων πολιτών, κυρίως επιχειρηματιών, αναγνωρίζουν την ανάγκη για οικονομική πειθαρχία, για λήψη μέτρων κατά της τρομοκρατίας, για την πάταξη της διαφθοράς, για σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για την βελτίωση των σχέσεων με την Ελλάδα. Όλα αυτά, είπε, είναι απαραίτητο να γίνουν προκειμένου η Τουρκία να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αναφορικά με την Κύπρο, και οι τέσσαρες ομιλητές στο συνέδριο της ΑΧΕΠΑ εκτιμούν ότι έχει πια μπει αποφασιστικά στο δρόμο για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πως κανένας δεν φαίνεται να μπορεί να ανακόψει την πορεία αυτή. Όπως είπε , χαρακτηριστικά, ο Philip Gordon το τραίνο της Κύπρου φθάνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε δύο-τρία χρόνια. Το ερώτημα, κατά τον κύριο Gordon, δεν είναι πλέον εάν θα μπει η Κύπρος, αλλά τι θα γίνει όταν μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μετά, ιδιαίτερα εάν δεν έχει ως τότε λυθεί το Κυπριακό. Ο ίδιος εμπειρογνώμων εξέφρασε την ελπίδα ότι κάτι τέτοιο δεν θα οδηγούσε σε εκτροχιασμό, κατά την έκφρασή του, των Ελληνοτουρκικών σχέσεων. Και κατέληξε λέγοντας πως το καλύτερο σενάριο θα είναι μετά την ένταξη της Κύπρου να ενθαρρυνθεί και η Τουρκία να μπει στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.
Για τη σπουδαιότητα της διάσκεψης μας μίλησε ο αντιπρόεδρος της ΑΧΕΠΑ Andrew Banis, ο οποίος και είπε: «Πιστεύω, και το ίδιο νομίζω πιστεύουν και όλα τα μέλη της ΑΧΕΠΑ, πως διασκέψεις σαν αυτήν μας παρέχουν τη δυνατότητα να κατανοούμε καλύτερα τις εξελίξεις στα Βαλκάνια, την Κύπρο, την Τουρκία και την Ελλάδα. Μελετώντας τις δραστηριότητές τους στην περιοχή δημιουργούμε μια καλύτερη αντίληψη του πως οι δραστηριότητες αυτές επιδρούν στην κάθε μια χώρα ξεχωριστά και μακροπρόθεσμα πως επηρεάζουν και εμάς εδώ στην Αμερική. Για παράδειγμα, μας βοηθούν να κατανοήσουμε γιατί έχει περάσει τόσος καιρός δίχως αποτέλεσμα στο Κυπριακό. Ελπίζουμε ότι υλικό από διασκέψεις σαν αυτή θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει και σε καλύτερη κατανόηση των θεμάτων που αναφέραμε από μέρους της κυβέρνησής μας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και από αυτή την άποψη πιστεύω πως διοργανώνοντας τέτοιες εκδηλώσεις προσφέρουμε κάποιο χρήσιμο έργο στην ευρύτερη Ελληνοαμερικανική κοινότητα.»
Μετά το συνέδριο η ΑΧΕΠΑ παρέθεσε δείπνο προς τιμήν του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Γιώργου Παπανδρέου ο οποίος συνεχίζει την πενθήμερη επίσημη επίσκεψή του στην Αμερικανική πρωτεύουσα.