Η απόφαση της Βόρειας Κορέας να επιστρέψει στις εξαεθνείς συνομιλίες για το πυρηνικό της πρόγραμμα αποτέλεσε έκπληξη, αφού ελήφθη μερικές εβδομάδες μετά την πρώτη της πυρηνική δοκιμή. Έκπληξη αποτέλεσε επίσης η συνάντηση Αμερικανού αντιπροσώπου με Βορειο-κορεάτη αξιωματούχο.
Εδώ και μήνες, η κυβέρνηση Μπούς απέρριπτε αιτήματα της Βόρειας Κορέας για απ’ευθείας συνομιλίες, ακόμα και όταν η Πιονγιάνγκ προέβη στην πρώτη της πυρηνική δοκιμή τον περασμένο μήνα. Ο πρόεδρος Μπούς είχε επανειλημμένα δηλώσει ότι οποιεσδήποτε συνομιλίες με τη Βόρεια Κορέα θα πρέπει να γίνουν στα πλαίσια των εξαεθνών συνομιλιών με τις ΗΠΑ, τη Νότια Κορέα, την Κίνα, τη Ρωσία και την Ιαπωνία. Όμως την Τρίτη, Αμερικανός διπλωμάτης είχε συνάντηση, που οργανώθηκε από την Κίνα, με Βορειο-κορεάτη αξιωματούχο στο Πεκίνο. Την Τετάρτη ο πρόεδρος Μπούς είπε ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν να εμμένουν στις πολυεθνικές συνομιλίες με τη Βόρεια Κορέα.
«Ειμαι ικανοποιημένος», δήλωσε ο πρόεδρος Μπούς «και θέλω να ευχαριστήσω τους Κινέζους για την διοργάνωση της συνάντησης αυτής που είχε σαν αποτέλεσμα την συμφωνία επανέναρξης των εξαεθνών συνομιλιών. Πάντα πίστευα ότι είναι σημαντικό για τις ΗΠΑ να παρακάθονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με άλλους εταίρους, για την αντιμετώπιση ενός τόσο σημαντικού θέματος».
Ο Πώλ Πίλλαρ, πρώην ανώτερος αξιωματούχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών λέει ότι η άτυπη συνάντηση ΗΠΑ-Βόρειας Κορέας, στο Πεκίνο, αποτελεί στην πραγματικότητα έναν συμβιβασμό. Ο κ. Πίλλαρ λέει: «Η συνάντηση αυτή ήταν κάτι μεταξύ του βορειο-κορεατικού αιτήματος, δηλαδή τις διμερείς συνομιλίες με τις ΗΠΑ και την πάγια στάση των ΗΠΑ, που λένε ότι θα συνομιλήσουν με την Πιονγιάνγκ μόνο στα πλαίσια των εξαεθνών συνομιλιών. Στην ουσία εδώ είχαμε ένα τριμελές φόρουμ, ΗΠΑ-Βόρειας Κορέας-Κίνας».
Ο Τζών Γούλφσταλ, πρώην στέλεχος του υπουργείου Ενέργειας που χρημάτισε πυρηνικός ελεγκτής στη Βόρεια Κορέα, λέει ότι η αμερικανική ευελιξία συνετέλεσε στην αλλαγή στάσης από μέρους της Πιονγιάνγκ.
«Πιστεύω ότι η προθυμία των ΗΠΑ να επιδείξουν κάποια ευελιξία βοήθησε στην αλλαγή στάσης της Βόρειας Κορέας», λέει ο κ. Γούλφσταλ. «Οι ΗΠΑ έλεγαν ότι δεν θα έχουν ποτε διμερείς συνομιλίες με τη χώρα αυτή, αλλά στην ουσία έκαναν ακριβώς αυτό, κάτω από την αιγίδα της κινεζικής κυβέρνησης και γι αυτό έχουμε αυτή την μεταστροφή».
Η Κίνα, σαν γείτονας και στενότερη σύμμαχος της Βόρειας Κορέας έχει μοναδική επιρροή στην Πιονγιάνγκ. Ο Πώλ Πίλλαρ πιστεύει ότι το κλειδί στην όλη υπόθεση ήταν οι κινεζικές πιέσεις: «Κατά πρώτο λόγο, οι Κινέζοι είχαν σοβαρή ανάμειξη στις συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν στο Πεκίνο και κατά δεύτερο λόγο, το γεγονός ότι οι βορειο-κορεάτες μετέβαλαν την προηγούμενη στάση τους και τώρα συμφωνούν να επιστρέψουν στις εξαεθνείς συνομιλίες, δείχνει ότι η Κίνα ασκεί μεγάλες πιέσεις στη Βόρεια Κορέα, μετά την πυρηνική της δοκιμή».
Ακριβώς ποιες πιέσεις ασκεί η Κίνα, δεν έχει γίνει γνωστό. Όμως αναλυτές πιστεύουν ότι η Βόρεια Κορέα εξαρτάται από την Κίνα για το 90% του πετρελαίου της και ίσως και για το ένα τρίτο των τροφίμων της. Τον Σεπτέμβριο, η Κίνα δεν έστειλε αργό πετρέλαιο στη Βόρεια Κορέα, σύμφωνα με στοιχεία της κινεζικής κυβέρνησης.
Ο Τζών Γούλφσταλ προσθέτει ότι μία ακόμα χώρα παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις στη Βόρεια Κορέα: το Ιράν, που όπως λέει ο κ. Γούλφσταλ, μπορεί να καταλήξει στο επικίνδυνο συμπέρασμα ότι αν αναπτύξει πυρηνικό όπλο δεν θα τιμωρηθεί πραγματικά και ενδεχομένως μάλιστα να μπορεί να διαπραγματευθεί από θέση ισχύος.