Ο Βουλευτής Ντόναλντ Πέην, από τη Νέα Υερσέη, έκανε μια καταχώρηση στα πρακτικά της Αμερικανικής Βουλής για να τιμήσει δύο αξιόλογα αδέλφια, τον Γρηγόρη Σταύρου, που θυσίασε τη ζωή του, πριν από μισό περίπου αιώνα, για έναν μεγάλο σκοπό και τον αδελφό του Νικόλαο Σταύρου, καθηγητή σήμερα στη Ουάσιγκτον, που συνέχισε το ίδιο έργο με άλλα μέσα.
Σαν εισαγωγή στο θέμα του ο Ντόναλντ Πέην αναφέρει:
« Όλοι θυμόμαστε τις ιστορικές μέρες που κατέρρευσε ο κομμουνιστικός συνασπισμός από το ίδιο του το βάρος και οι λαοί της Ανατολικής Ευρώπης βγήκανε από το σκοτάδι του απολυταρχισμού κι αντίκρισαν το φως της ελευθερίας. Η κατάρρευση του κομμουνιστικού συστήματος ήτανε τόσο ξαφνική κι αυθόρμητη που δεν άφησε χρονικά περιθώρια για να καταγραφούνε οι ηρωικές πράξεις τις οποίες πάμπολλοι άνθρωποι κατέβαλαν σε μια περίοδο 70 χρόνων για να καταστεί τελικά δυνατόν να ανατείλει ο ήλιος της ελευθερίας στην Ανατολική Ευρώπη. Ήρωες υπήρξανε σε κάθε χώρα της περιοχής αυτής, όσο κράτησε η σκοτεινή περίοδος του κομμουνιστικού τρόμου.
Από όλες τις χώρες τις Ανατολικής Ευρώπης καμιά δεν βρίσκονταν σε μεγαλύτερη απομόνωση και καμίας ο λαός δεν ήταν περισσότερο καταπιεσμένος από την Αλβανία. Το καθεστώς του Ενβέρ Χότζα ήταν το τελευταίο που κατέρρευσε και μερικές ημέρες πριν την πτώση του πάνω από ένα εκατομμύριο Αλβανοί διέσχισαν τα σύνορα και πήγανε σε γειτονικές χώρες σε αναζήτηση τροφής και ελευθερίας. Το καθεστώς του Χότζα παρέμεινε για χρόνια πολλά στην εξουσία χάρις στην εκπληκτική απομόνωσή του από τον υπόλοιπο κόσμο που στηρίχτηκε στο σκεπτικό ότι εάν δεν επιτρέπονταν σε κανένα να μπει ή να βγει από τη χώρα τότε δεν θα υπήρχε κανένας να πει στους έξω την αληθινή ιστορία της, το πόσο δυστυχισμένος ήτανε ο λαός της».
Στην συνέχεια της καταχώρησή του στα πρακτικά της Αμερικανικής Βουλής, ο Ντόναλντ Πέην επισημαίνει: «Αλλά υπήρξανε ιδεαλιστές που ποτέ δεν ξέχασαν τον Αλβανικό λαό και βρήκαν τρόπους να εκθέσουνε τα έκτροπα του καθεστώτος που κυβερνούσε τότε την τύχη του. Σήμερα αποτείνω φόρο τιμής σε δύο τέτοιους ιδεαλιστές που αγνοήθηκαν μέσα στη βιασύνη μας να συγχωρέσουμε όλους τους άλλοτε κομμουνιστές και να τους δεχτούμε στους κόλπους μας δίχως να τους κάνουμε καμιά ερώτηση, μόνον και μόνο με μια απλή διαβεβαίωση τους πως του λοιπού θα είναι δημοκράτες. Ο ένας από τους δύο αυτούς ιδεαλιστές ζει σήμερα κοντά μας, ο άλλος έκανε την μεγαλύτερη θυσία που μπορεί να κάνει άνθρωπος. Είναι οι αδελφοί Σταύρου, Γρηγόρης και Νικόλαος».
Ο Βουλευτής από τη Νέα Υερσέη παραθέτει στη συνέχεια ορισμένες συναρπαστικές λεπτομέρειες για τη δράση του Γρηγόρη Σταύρου. Κατά την έκφρασή του: «Ο Γρηγόρης, σε ηλικία 23 χρονών εκτελούσε επικίνδυνες κατασκοπευτικές αποστολές στην Αλβανία για τις Ελληνικές αρχές. Στην τελευταία από τις αποστολές του αυτές, που απέβλεπε στην αποκατάσταση ενός ζωτικής σημασίας δικτύου το οποίο είχε αποκαλύψει ο Βρετανός προδότης Κιμ Φίλμπι, ο Γρηγόρης επίσης προδόθηκε, συνελήφθη, βασανίστηκε, πέρασε από στρατοδικείο και τέλος εκτελέστηκε στις 3 Σεπτεμβρίου, 1953. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις αυτός ήταν και το τελευταίο θύμα του Φίλμπι στην Αλβανία. Όπως μαθαίνω, οι τελευταίες λέξεις που πρόφεραν τα χείλη του Γρηγόρη στους στρατοδίκες του ήταν: «Θα ξανακάνω το ίδιο, αν μου δοθεί μια ακόμη ευκαιρία». Ο ηρωισμός του έδωσε ελπίδα στον Αλβανικό λαό ότι δεν είχε ξεχαστεί. Το θάρρος του Γρηγόρη Σταύρου αναγνωρίστηκε επίσημα μετά τον θάνατό του. Με απόφαση της Ελληνικής κυβέρνησης του απενεμήθη στις 19 Σεπτεμβρίου, 1991, το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων για το σθένος του και τον ανεπανάληπτο ηρωισμό του».
Πιο κάτω στην ίδια καταχώρηση ο Βουλευτής Ντόναλντ Πέην πλέκει το εγκώμιο και του άλλου αδελφού. Γράφει ο βουλευτής: «Ο Νικόλαος Σταύρου, αδελφός του Γρηγόρη, είναι διακεκριμένος καθηγητής Διεθνών Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο Χάουαρντ της Ουάσιγκτον που συνέχισε το ίδιο έργο με άλλα μέσα. Οι καταθέσεις του σε επιτροπές της Αμερικανικής Βουλής και η εμφάνισή του ενώπιον της αρμόδιας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών, προκάλεσαν την οργή του καθεστώτος Χότζα. Ο καθηγητής κ. Σταύρου ήταν μεταξύ των λίγων ακαδημαϊκών της Δύσης που τακτικά αποκάλυπταν τα έκτροπα της Αλβανίας στην περίοδο της απολυταρχικής διακυβέρνησής της και το «γκουλάκ» του Χότζα. Τα σχετικά άρθρα του δημοσιεύθηκαν στη Ουάσιγκτον Πόστ, στο περιοδικό Άουτλουκ, στην εφημερίδα Μάντσεστερ Γκάρντιαν της Βρετανίας, στο Βήμα που εκδίδεται στην Αθήνα, στην Μπόρμπα της Γιουγκοσλαβίας, στα Αμερικανικά περιοδικά Γουέρλντ εντ Άη και Γουέρλντ Αφαίαρς και άλλα έντυπα. Επί 12 χρόνια ήταν ο αναλυτής Αλβανικών Υποθέσεων του περιοδικού Επιθεώρηση του Παγκόσμιου Κομμουνιστικού Κινήματος που εξέδιδε το Ίδρυμα Χούβερ. Το καθεστώς στα Τίρανα είχε εξοργιστεί σε τέτοιο βαθμό από τις δραστηριότητες αυτές του καθηγητή Σταύρου που τον καταδίκασε ερήμην σε θάνατο».
Ο λόγος για τον οποίο ο βουλευτής Ντόναλντ Πέην έκανε την καταχώρηση αυτή στα πρακτικά της Βουλής φαίνεται πως είναι για να βοηθήσει στο να δοθεί μια σωστή κατάληξη σε ένα μεγάλο ανθρωπιστικό ζήτημα. Το εξηγεί ο ίδιος με τούτα τα λόγια: «Στα 15 χρόνια που πέρασαν από τότε που κατέρρευσε το Κομμουνιστικό καθεστώς στην Αλβανία, ο καθηγητής Σταύρου επιδίωξε αθόρυβα τη βοήθεια της Αλβανικής κυβέρνησης για τον εντοπισμό, την εκταφή και την επιστροφή σε αυτόν των λειψάνων του αδελφού του, για να του κάνει μια πρέπουσα κηδεία (σύμφωνα με τις Ελληνοχριστιανικές παραδόσεις). Οι ενέργειές που έκανε για να δοθεί ένα τέτοιο τέλος την μεγάλη αυτή ανθρώπινη τραγωδία κρατήθηκαν μακριά από τον φακό της δημοσιότητας και ήταν απαλλαγμένες κάθε εθνικιστικού στοιχείου. Δύο Αλβανοί πρωθυπουργοί και ένας Πρόεδρος της Αλβανικής Βουλής του υποσχέθηκαν πως θα διερευνήσουν την υπόθεση αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν υλοποιήσει τις υποσχέσεις τους».
Καταλήγοντας ο Ντόναλντ Πέην κάνει έκκληση προς όλους όσους είναι σε θέση να συμβάλλουν για να δοθεί λύση να το πράξουν γιατί, όπως λέει: «Αυτό είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για να τιμήσουμε μια οικογένεια για την θυσία που έκανε στο βωμό της ελευθερίας».