Το επίμαχο πρόγραμμα συλλογής στοιχείων τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, που έφερε πρόσφατα στην επιφάνεια δημοσίευμα αμερικανικής εφημερίδας, απασχολεί την αμερικανική κοινή γνώμη αλλά και τον πολιτικό χώρο στις ΗΠΑ. Η νομιμότητα του προγράμματος αλλά και το θέμα της προστασίας του προσωπικού απορρήτου βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της διαμάχης.
Πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας USA Today αποκάλυψε ότι η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλεια των ΗΠΑ συλλέγει στοιχεία για εκατομμύρια αριθμούς τηλεφώνων, με την συνεργασία τριών μεγάλων εταιριών τηλεπικοινωνίας. Το πρόγραμμα, σύμφωνα με το δημοσίευμα, άρχισε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 και στοχεύει στην εξακρίβωση ενδεχομένων σχημάτων επικοινωνιών στα πλαίσια του αγώνα κατά τις τρομοκρατίας. Η αμερικανική κυβέρνηση, μέχρι στιγμής, ούτε έχει επιβεβαιώσει, ούτε έχει απορρίψει την ύπαρξη ενός τέτοιου προγράμματος.
Ο Μαρκ Ρότενμπεργκ, διευθυντής του Κέντρου για την Προστασία των Ηλεκτρονικών Προσωπικών Δεδομένων, λέει ότι υπάρχει λόγος ανησυχίας για τις ενέργειες παρακολούθησης της κυβέρνησης. Ο κος Ρότενμπεργκ επικαλείται το άρθρο 4 του αμερικανικού συντάγματος που αναφέρει ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να διεξάγει έρευνες και κατασχέσεις χωρίς προηγούμενη δικαστική εντολή. «Το πρόγραμμα αυτό είναι ανησυχητικό για δύο λόγους», λέει ο κος Ρότενμπεργκ. «Ο πρώτος έχει να κάνει με το θέμα της νομιμότητας. Μια κυβερνητική υπηρεσία παίρνει προσωπικούς αριθμούς τηλεφώνων, χωρίς όμως νομικό έρεισμα. Επίσης προβληματίζει το γεγονός ότι η Υπηρεσία Eθνικής Ασφάλειας στρέφει τις τεχνικές παρακολούθησης στο αμερικανικό κοινό».
Όμως ο Μπράϊαν Ουώλς, αναλυτής επί νομικών θεμάτων του συντηρητικού Ιδρύματος Χέριτετζ, λέει ότι η συγκεκριμένη ενέργεια δεν είναι παράνομη. « Αυτού του είδους οι πληροφορίες», λέει ο κος Ουώλς «βρίσκονται ήδη στη διάθεση των αστυνομικών αρχών, εδώ και δεκαετίες, χωρίς να χρειάζεται δικαστική εντολή. Δεν υπάρχει καμία βάση στο ισχυρισμό ότι οι ενέργειες αυτές είναι παράνομες».
Για τον Μαρκ Ρότενμπεργκ, όμως, εκτός από το θέμα της νομιμότητας, στο επίκεντρο αυτής της διαμάχης βρίσκεται και το θέμα του προσωπικού απορρήτου «γιατί αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο των δημοκρατικών κοινωνιών». «Το προσωπικό απόρρητο αφορά την δυνατότητα μας να ελέγξουμε τις πληροφορίες για τον εαυτό μας», αναφέρει ο κύριος Ρότενμπεργκ. «Οι πληροφορίες που δίνουμε και παίρνουμε τη ψηφιακή αυτή εποχή δημιουργούν ένα αρχείο των δραστηριοτήτων μας. Αυτά τα αρχεία που αφορούν την προσωπική μας ζωή προσπαθούμε να τα προστατέψουμε μέσω της νομοθεσίας, της τεχνολογίας και των παραδόσεων μας».
Ο Μπράϊαν Ουώλς όμως επισημαίνει ότι δεν τίθεται θέμα προσωπικού απορρήτου γιατί οι αριθμοί τηλεφώνων δεν εμπίπτουν σ’ αυτή τη κατηγορία. «Το Ανώτατο δικαστήριο σε απόφαση του 1979 αναφέρει ότι αυτού του είδους οι πληροφορίες δεν προστατεύονται από το σύνταγμα και δεν θεωρούνται προσωπικές, αλλά δημόσιες».
Η αμερικανική κοινή γνώμη παραμένει διχασμένη. Έρευνα της εταιρείας Γκάλλοπ και της εφημερίδας USA Today δείχνει ότι το 51% των Αμερικανών αντιτίθεται σ’ αυτές τις παρακολουθήσεις. Όμως σχετική έρευνα του δικτύου ABC και της εφημερίδας Washington Post αναφέρει ότι ένα 63% των αμερικανών θεωρεί ότι το πρόγραμμα παρακολουθήσεων αποτελεί αποδεκτή μέθοδο διερεύνησης τρομοκρατικών απειλών.
