Σύντομη μεταμεσονύχτια τελετή στο Λουξεμβούργο σηματοδότησε την επίσημη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Βρετανός υπουργός εξωτερικών, Τζακ Στρω, χαρακτήρισε την έναρξη των συνομιλιών αυτών, «ιστορικής σημασίας», αλλά προειδοποίησε ότι η Τουρκία έχει να αντιμετωπίσει μακρύ δρόμο, πριν την ένταξη της στην ενωμένη Ευρώπη. Ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας, Αμπντουλάχ Γκιούλ, έφτασε στο Λουξεμβούργο μετά την έγκριση από μέρους της Άγκυρας του διαπραγματευτικού πλαισίου στο οποίο συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι υπουργοί εξωτερικών. Η Τουρκία είναι η πρώτη μουσουλμανική χώρα που μπαίνει σε πορεία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο κ. Στρω, είχε προειδοποιήσει ότι ενδεχόμενη αποτυχία των 25 να συμφωνήσουν για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Άγκυρα θα έβλαπτε τις σχέσεις της Χριστιανικής Δύσης με τον Ισλαμικό κόσμο.
Ακολουθεί σημείωμα της ανταποκρίτριας μας στο Λουξεμβούργο, Μαίρης Παραπονιάρη:
Ύστερα από περισσότερες από 26 ώρες διαβουλεύσεων, διαπραγματεύσεων, διαφωνιών, παρασκηνιακών συζητήσεων και εξωτερικών ακόμη παρεμβάσεων οι Υπουργοί Εξωτερικών των 25 ξεπέρασαν όλα τα εμπόδια και κατέληξαν σε συμφωνία ως προς την διατύπωση του διαπραγματευτικού πλαισίου στο οποίο θα στηριχθούν οι συζητήσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή .
Η Βρετανική Προεδρία κατάφερε να κάμψει την αντίσταση της Αυστρίας η οποία επέμενε στην αντίθεση της για πλήρη ένταξη της Τουρκίας, ζητώντας να αναφέρεται στο κείμενο σαν εναλλακτική λύση των διαπραγματεύσεων η «προνομιακή σχέση» της χώρας με την Ένωση. Τελικά συμβιβάστηκε με την αναφορά ότι «εφ όσον η Τουρκία υλοποιήσει τα κριτήρια που της ζητούνται, η Ένωση θα αποφασίσει αν θα είναι σε θέση να απορροφήσει την Τουρκία στους κόλπους της.
Μια υπαναχώρηση που συσχετίσθηκε με το πράσινο φως που δόθηκε στην Κροατία για επανέναρξη των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων, ύστερα από δήλωση της εισαγγελέως κ. Ντελ Πόντε ότι συνεργάζεται καλά με το διεθνές δικαστήριο.
Το αγκάθι όμως που προέκυψε επί πλέον και παρέτεινε την σύνοδο των υπουργών δημιουργώντας ένα κλίμα έντασης και αβεβαιότητος για της επίτευξη συμφωνίας, ήταν η ξαφνική εμπλοκή του άρθρου 5 του σχεδίου που αφορούσε την Κύπρο και την Ελλάδα καθώς αναφέρεται στην έμμεση αλλά σαφή υποχρέωση της Τουρκίας κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων να μη προβάλει βέτο για την συμμετοχή της Κύπρου σε διεθνείς οργανισμούς όπως π.χ. το ΝΑΤΟ.
Στην βρετανική πρόταση για αλλαγή του συγκεκριμένου άρθρου για το οποίο δεν συμφωνούσε η Τουρκία, η ελληνική και κυπριακή απάντηση από τους κ. Μολυβιάτη και Ιακώβου ήταν κατηγορηματικά αρνητική για οποιαδήποτε αναδιαπραγμάτευση καθώς υπήρξε συμφωνία των 25 για το άρθρο αυτό, εδώ και 15 μέρες και θεωρείτο κλειδωμένο.
Μετά τις 6 το απόγευμα το κείμενο τελικά συμφωνήθηκε να μείνει όπως έχει με την προεδρία να βρίσκει λύση επισυνάπτοντας δήλωση στα συμπεράσματα του Συμβουλίου και όχι στο διαπραγματευτικό πλαίσιο, ότι οι διεθνείς οργανισμοί είναι αυτόνομοι ως προς την ένταξη νέων μελών και αν κάποια χώρα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν επηρεάζεται η πολιτική της στους οργανισμούς αυτούς.
Το τελικό σχέδιο του διαπραγματευτικού σχεδίου απεστάλη στην Άγκυρα γύρω στις 7 το απόγευμα και ύστερα από μιάμιση περίπου ώρα η Τουρκική Κυβέρνηση το απεδέχθη και ο τούρκος υπουργός Eξωτερικών κ. Γκιούλ αναχώρησε για το Λουξεμβούργο δηλώνοντας ότι: «Οι σχέσεις Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση μπαίνουν σε ιστορική φάση και έχει σημασία ότι είναι ξεκάθαρη η προοπτική της πλήρους ένταξης και δεν υπάρχουν εναλλακτικές ειδικές σχέσεις».
Γύρω στις 10.30 το βράδυ και εν αναμονή του κ. Γκιούλ στο Λουξεμβούργο ο έλληνας υπουργός των εξωτερικών κ. Μολυβιάτης δήλωσε «Ήταν μια σημαντική θα έλεγα ιστορική ημέρα. αποτέλεσμα μιας μακράς πορείας Πιστεύω ότι ανοίγει πλέον ο δρόμος για μια νέα εποχή που θα οδηγήσει βαθμιαία τις σχέσεις με την Τουρκία σε μια εποχή ειρήνης και σταθερότητας προς όφελος του ελληνικού λαού και βεβαίως και της Τουρκίας».