ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ

Οι πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν


Ενώ η διεθνής κοινότητα έχει επικεντρωθεί στις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν, η Τεχεράνη αναπτύσσει συγχρόνως βαλλιστικούς πυραύλους, που ορισμένοι πιστεύουν ότι μπορούν να αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω την περιοχή και να αποτελέσουν αφορμή για ένα πόλεμο εξοπλισμών.

Ο ψυχροπολεμικός ανταγωνισμός μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ενωσης, εξαπλώθηκε και στον τρίτο κόσμο γύρω στα τέλη του 20ού αιώνα. Στη Μέση Ανατολή, σοβιετικής προέλευσης πύραυλοι, τύπου Σκουντ, αναπτύχθηκαν στην Αίγυπτο, τη Συρία και το Ιράκ, ενώ εντάχθηκαν και στο οπλοστάσιο του Ιράν. Αντιδρώντας σε αυτές τις εξελίξεις, το Ισραήλ ανέπτυξε τους δικούς του πυραύλους μέσου βεληνεκούς. Ο Ιβάν Ούλριχ της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημόνων στην Ουάσινγκτον επισημαίνει ότι η επιθυμία της Τεχεράνης να αποκτήσει πυραυλικό οπλοστάσιο ξεκινά από την δεκαετία του 80.

Τα πρώτα μοντέλα των πυραύλων Σκουντ είχαν βεληνεκές κάτω των 200 χιλιομέτρων, οπότε το Ιράν προσπάθησε να αναπτύξει πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς, όπως λέει ο Αντριου Κοκ, του εβδομαδιαίου περιοδικού «Η Άμυνα». «Ο αρχικός λόγος που το Ιράν ήθελε να αποκτήσει πυραύλους με μεγαλύτερο βεληνεκές», λέει ο κύριος Κοκ «ήταν το Ιράκ. Στη συνέχεια, το Ιράν άρχισε να ανησυχεί προοδευτικά περισσότερο για τις πιέσεις που υφίστατο από τις ΗΠΑ και άλλες δυνάμεις, οπότε η Τεχεράνη σκέφθηκε ότι οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς με συμβατικές, ή χημικές κεφαλές θα μπορούσαν να κρατήσουν τις χώρες αυτές έξω από την περιοχή της. Είμαι σίγουρος ότι κάποια στιγμή, το Ιράν θα θελήσει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, σαν αποτρεπτικό μέσο προς ενδεχόμενους εχθρούς».

Έτσι λοιπόν, την δεκαετία του 90, το Ιράν ανέπτυξε δικούς του μέσου βεληνεκούς πυραύλους, τους επονομαζόμενους Σαχάμπ 3, που μπορούν να πλήξουν στόχους ακόμα και σε απόσταση 1500 χιλιομέτρων. Οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες ανησύχησαν με τους Σαχάμπ 3, διότι προσέδιδαν στο Ιράν την δυνατότητα να πλήξει το Ισραήλ με πύραυλο, γομωμένο με χαμηλής τεχνολογίας πυρηνική κεφαλή. Όμως, από την δεκαετία του 80, πολύ πριν δημιουργήσουν οι Ιρανοί τον Σαχάμπ 3, το Ισραήλ είχε αναπτύξει τους δικούς της πυραύλους που μπορούσαν να γομωθούν με πυρηνικές κεφαλές, τους Ιεριχώ 2. Οι πύραυλοι αυτοί μπορούσαν να πλήξουν στόχους τουλάχιστον στο δυτικό Ιράν, σε απόσταση έως 1.500 χιλιομέτρων.

Το Ιράν και το Ισραήλ συνεχίζουν να βελτιώνουν τα πυραυλικά τους οπλοστάσια, να επιτύχουν μεγαλύτερο βεληνεκές, να μπορούν να φέρουν μεγαλύτερες πυρηνικές κεφαλές. Αντίθετα με το Ισραήλ, το Ιράν δεν έχει εκτοξεύσει δορυφόρους σε τροχιά γύρω από τη Γη, αλλά και οι δύο χώρες χρησιμοποιούν διαστημική τεχνολογία για τα πυραυλικά τους συστήματα. Στρατιωτικοί αναλυτές λένε ότι προβλέπουν ξεκάθαρες στρατιωτικές εφαρμογές. Πάντως, μυστικές υπηρεσίες δυτικών χωρών λένε ότι το Ιράν θα χρειαστεί αρκετά χρόνια για να αναπτύξει ένα λειτουργικό πυρηνικό οπλοστάσιο. Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι το Ιράν δεν βλέπει το Ισραήλ σαν τον μόνο του αντίπαλο.

Ο Ιβάν Ούλριτς της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημόνων λέει ότι το Ιράν βρίσκεται σε εύφλεκτη περιοχή και για τον λόγο αυτό, θέλει να διαθέτει οπλικά συστήματα που θα χρησιμεύσουν σαν φόβητρο εναντίον οποιουδήποτε εχθρού. «Πολλά κράτη αναπτύσσουν όπλα χωρίς να έχουν κατά νου συγκεκριμένους εχθρούς», λέει ο κύριος Ούλριτς «επειδή κανείς δεν ξέρει τι επιφυλάσσει το μέλλον. Το Ιράν έχει να κάνει με το Πακιστάν, με το οποίο δεν έχει τόσο καλές σχέσεις, με τη Σαουδική Αραβία και τόσες άλλες χώρες».

Οι περισσότεροι πολιτικοί παρατηρητές του Ιράν λένε ότι οι ανησυχίες τους σε σχέση με το πυραυλικό σύστημα της Τεχεράνης και τις πυρηνικές της φιλοδοξίες έχουν αυξηθεί μετά την εκλογή στην προεδρία της χώρας πρόσφατα του συντηρητικού και σκληροπυρηνικού Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, ο οποίος κατέστησε σαφές ότι το Ιράν δεν σκοπεύει να μεταβάλει την πολιτική του. Όμως, η πολιτική αυτή μπορεί να φέρει σε σύγκρουση το Ιράν με άλλες χώρες. Αν πραγματοποιηθεί μία τέτοια σύγκρουση, πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι μπορεί να γίνει χρήση πυραύλων.

XS
SM
MD
LG